Nếu vô tình bạn lạc vào nơi đây, ngồi bên búng trong một chiều hoàng hôn nắng nhạt, nhìn những thánh đường cao vút in bóng mặt nước, ngắm những chiếc thuyền nghiêng dáng người con gái với chiếc khăn trùm đung đưa nhịp chèo thì hẳn buổi chiều trên búng Bình Thiên sẽ mãi là một nét thơ cho bất cứ tâm hồn nghệ sĩ nào.
Theo tiếng địa phương, búng có nghĩa là làng. Có một điều đặc biệt, ngôi làng này lại nằm trên một vùng hồ rộng như tấm gương trời mênh mông, phẳng lặng với làn nước trong xanh, nơi cộng đồng người Chăm Hồi giáo (Chăm Islam) đã cư ngụ hàng trăm năm nay. Ở đó những nét riêng, độc đáo trong văn hóa tín ngưỡng và đời sống hàng ngày của họ vẫn được gìn giữ nguyên vẹn như thuở xưa.
Dạo trên con đường nhỏ trong búng trước giờ thánh lễ, những thiếu nữ Chăm bước nhẹ nhàng khẽ cúi đầu với chiếc khăn trùm bí ẩn, một cái ngước nhìn bất chợt, hàng lông mi cong vút với đôi mắt đen sâu thẳm trên khuôn mặt thánh thiện làm lữ khách ngẩn ngơ.
Khẽ khoát mái chèo khua nước dạo chơi trên hồ trong ánh hoàng hôn, ngắm nhìn những dáng chèo, bóng lưới quăng nhanh lấp lánh ánh vàng, búng trong chiều vàng như một thế giới hư ảo, liêu trai và huyễn hoặc, khiến người lữ khách có ghé thăm khi về rồi lòng lại cứ mãi bâng khuâng về một nơi nửa như xa xôi, nửa lại quá đỗi gần gũi này.
Diện tích mặt nước của búng Bình Thiên rộng chừng hơn 300ha về mùa khô, còn mùa nước nổi về, con số đó tăng gần gấp đôi. Từ lâu, búng Bình Thiên là nguồn sống của hàng ngàn hộ dân quanh vùng, búng mang đến cho người dân nơi đây những sản vật quen thuộc như bông điên điển, bông súng, bông sen cho tới cá linh, cá lau, cá tra… Đặc biệt hơn nữa, trong số 12 làng Chăm danh tiếng vùng thượng nguồn Cửu Long Giang thì có đến 5 làng nằm rải rác xung quanh búng Bình Thiên. Và, những xóm Chăm trù phú đặc trưng với những thánh đường cùng nhà gỗ cổ càng tô điểm thêm vẻ đẹp mơ màng, bí ẩn nơi đây.
Một điều lạ nữa là búng Bình Thiên nước trong xanh tự nhiên là vậy mà con sông Bình Di trước khi đổ về đây nước đục ngầu phù sa quanh năm. Có lẽ búng chỉ nối với sông Bình Di qua một con kênh nhỏ nhưng sự cắt nghĩa này và qua cả việc tận mắt chứng kiến của du khách thì điều này vẫn có gì đó đậm màu huyền bí, khó giải thích.
