Các quan chức và chuyên gia y tế của hơn 80 quốc gia đã tề tựu về Thủ đô Buenos Aires của Argentina tham dự Hội nghị quốc tế về giải pháp phòng ngừa và kiểm soát tình trạng thuốc giả của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) diễn ra trong 3 ngày từ 19 đến 21-11. Đây là lần đầu tiên WHO tổ chức một hội nghị quốc tế chuyên bàn về vấn đề phòng ngừa chống tân dược giả.
Hội nghị chuyên đề của WHO diễn ra trong bối cảnh tân dược giả từ lâu đã trở thành một vấn nạn nhức nhối trên thế giới, nhất là tại các quốc gia nghèo đang phát triển. Theo đánh giá WHO và Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ (FDA), tân dược giả chiếm tới 10% thị trường dược phẩm thế giới với doanh thu hơn 45 tỷ euro (gần 60 tỷ USD) mỗi năm.
Tuy nhiên, theo tính toán của Tập đoàn GEOS chuyên quản lý rủi ro quốc tế và cạnh tranh có trụ sở tại Pháp, lợi nhuận hàng năm của thị trường tân dược giả toàn cầu lên tới hơn 200 tỷ USD. Tân dược giả hoành hành đặc biệt nghiêm trọng tại châu Phi, nơi thuốc giả chiếm 30% thị trường tân dược, với thiệt hại do thuốc giả gây ra chiếm từ 2,5-5% ngân sách của các nước ở châu lục này.
Công nghệ làm thuốc giả hiện nay tinh vi đến nỗi các biện pháp kiểm soát suốt 40 năm qua hiện không còn phát huy tác dụng.
Khu vực bùng nổ của tân dược giả thường là những nơi có điều kiện kinh tế và địa lý khó khăn, trình độ dân trí hạn chế, số lượng bệnh nhân cao kéo theo nhu cầu sử dụng thuốc lớn tại các nước đang phát triển.
Tân dược giả tuy có nhiều dạng khác nhau, nhưng có điểm chung là việc sử dụng chúng đều dẫn đến thất bại trong việc điều trị bệnh, tăng độc tính, tăng nguy cơ kháng thuốc và thậm chí có thể gây tử vong. Số liệu của WHO dẫn các thống kê chính thức cho biết, có khoảng 150 trường hợp tử vong trên thế giới trong 1 năm qua do liên quan tới thuốc giả.
Thế nhưng, nhiều tổ chức và chuyên gia y tế lại cho rằng con số trên quá nhỏ so với mức độ nghiêm trọng của vấn nạn thuốc giả cũng như thực tế hiện nay trên thế giới. Theo thống kê của GEOS, mỗi năm trên thế giới có khoảng 200.000 người chết do dùng phải thuốc giả và một nửa số nạn nhân này ở châu Phi, nhất là các loại thuốc chống sốt rét, lao và HIV/AIDS.
Tại hội nghị ở Buenos Aires, Tổng giám đốc WHO Margares Chan cảnh báo, thuốc giả không chỉ gây nguy hiểm đến tính mạng con người mà còn khiến người dân mất niềm tin vào hiệu quả của thuốc cũng như vào hệ thống y tế và các nhân viên y tế, gây lãng phí nguồn lực rất lớn. Vì thế, mục tiêu đặt ra tại hội nghị 3 ngày này là phải tìm kiếm một quy định quốc tế về việc quản lý chặt chẽ tân dược giả nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng cũng như tạo cơ hội cho người dân tiếp cận nguồn thuốc an toàn và có chất lượng. Bên cạnh đó, hội nghị cũng xác định những trở ngại trong đấu tranh chống thuốc giả, để từ đó đưa ra những khuyến cáo về các chính sách nhằm đối phó hiệu quả hơn với vấn nạn này.
