Châu Á ngược xu thế

ANTĐ - Trong khi chi phí quân sự toàn cầu năm 2013 giảm nhẹ thì ngược xu thế đó, ngân sách quốc phòng tại châu Á lại tăng khá mạnh, trong đó tăng nhiều nhất là Trung Quốc.

Châu Á ngược xu thế ảnh 1
Trung Quốc là nước tăng chi phí quân sự nhiều nhất ở châu Á - Thái Bình Dương


Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI) ở Thụy Điển ngày 14-4 công bố báo cáo thường niên cho biết chi phí quân sự trên thế giới trong năm 2013 đạt mức 1.750 tỷ USD, giảm 1,9% so với năm 2012.  Nguyên nhân của việc giảm sút này là do khủng hoảng nợ công đã buộc các nước phương Tây, đặc biệt là Mỹ, phải cắt giảm đầu tư vũ khí.

Theo SIPRI, Trung Quốc, Nga và Saudi Arabia là những nước đầu tư mạnh cho quân sự trong năm 2013, tăng gấp đôi nếu so với chi phí quốc phòng năm 2004. Trong đó, Nga đã tăng chi tiêu quân sự năm 2013 khoảng 4,8% so với năm 2012, lên mức 87,8 tỷ USD, chiếm 4,1% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Theo Giám đốc Chương trình chi tiêu quân sự của SIPRI Perlo-Freeman, việc Nga tăng chi tiêu quân sự là do Kế hoạch Vũ trang quốc gia giai đoạn 2011-2020 của nước này có chủ trương chi hơn 700 tỷ USD để hiện đại hóa trang thiết bị, công nghệ và ngành công nghiệp quốc phòng.

Cho dù cắt giảm khá mạnh 7,8% chi tiêu quốc phòng trong năm 2013 do kết thúc chiến dịch quân sự tại Iraq và rút quân ra khỏi Afghanistan song Mỹ vẫn là nước có chi phí quân sự lớn nhất thế giới với 640 tỷ USD, chiếm 3,8% GDP. Với chi phí quân sự khổng lồ này, Mỹ bỏ xa quốc gia đứng thứ hai là Trung Quốc với 188 tỷ USD.

Tại Trung Đông luôn tiềm ẩn những nguy cơ xung đột, các nước cũng đầu tư rất mạnh cho quốc phòng với chi phí quân sự năm 2013 của khu vực này tăng 4%, lên tới 150 tỷ USD, trong đó đi đầu là Saudi Arabia và Iraq. Chi phí quân sự ở các nước châu Phi cũng tăng 8,3% đạt mức 44,9 tỷ USD, trong đó Algeria là quốc gia đầu tiên đạt ngưỡng 10 tỷ USD, tăng 8,8% so với năm 2012 và 176% so với năm 2004.

Đáng chú ý báo cáo của SIPRI đã cho thấy xu thế tăng chi phí quân sự khá mạnh ở khu vực châu Á và châu Đại Dương trong năm qua, cụ thể là tăng 3,6%, lên mức 407 tỷ USD, trong đó Trung Quốc tăng chi phí quân sự khoảng 7,4% lên mức 188 tỷ USD và trở thành quốc gia chi tiêu cho quân sự đứng thứ 2 thế giới sau Mỹ.

Theo SIPRI, Trung Quốc nằm trong số hơn 20 nước trên thế giới đã nhân đôi chi tiêu quốc phòng của mình từ năm 2004 đến nay. Chi tiêu quân sự của Trung Quốc trong năm 2013 đã tăng thêm 7,4% giữa lúc nước này gia tăng đòi hỏi cũng như thực thi các hành động đòi chủ quyền trên biển.

Trước báo cáo của SIPRI, tạp chí quốc phòng danh tiếng IHS Jane’s cũng đã có bài đánh giá về việc Trung Quốc tăng mạnh chi phí quân sự, trong đó cho rằng điều cho thấy nước này “không ngại” thể hiện tham vọng trở thành cường quốc  cũng như muốn tranh giành ảnh hưởng quân sự với Mỹ. Tờ IHS Jane’s cho rằng chi phí quân sự tăng liên tục nhiều năm qua tỷ lệ thuận với gia tăng sự bất ổn định trong khu vực, khiến các quốc gia láng giềng Trung Quốc không khỏi quan ngại với người láng giềng khổng lồ đang trỗi dậy mạnh này.