Một Hà Nội sôi động, gìn giữ truyền thống đang để lại ấn tượng sâu sắc với du khách
- PV: Ông đã ví tình cảm dành cho Hà Nội giống như một “cô gái” mà ông yêu say đắm. Sau 5 năm cô gái ấy đằm thắm hơn và có nhiều thay đổi. Ông nhìn nhận như thế nào về sự thay đổi này?
- Ông Mark Tappin: Những người bạn nước ngoài của tôi gần đây thường kiếm “cớ” để tới Việt Nam làm việc hoặc du lịch, đặc biệt là chọn Hà Nội làm điểm đến. Tình người thân thiện, cà phê vỉa hè và phở,… là những thứ khiến tôi say mê Hà Nội tới mức không thể xa quá lâu. Giữa những ồn ào của phố thị, cảm giác nhâm nhi tách cà phê trong buổi sớm mai trên những con phố thi vị, ngắm người đi lại trên phố chẳng khác gì ở Rome hay Paris. Điều khiến tôi cảm thấy sự thay đổi rõ nét nhất của Hà Nội sau 5 năm mở rộng địa giới là trên nhiều tuyến đường, đặc biệt là từ sân bay Nội Bài vào trung tâm thành phố, nhiều toà nhà cao tầng duyên dáng, hiện đại với kiến trúc rất ấn tượng mọc lên san sát. Đó là một mảnh ghép khác của Hà Nội, nó giống như những thành phố hiện đại khác trên thế giới. Đây thực sự là một thành phố sôi động đang trong quá trình phát triển, song vẫn giữ được vẻ đẹp truyền thống. Bên cạnh đó, nhiều đường quốc lộ, đường cao tốc cũng được xây dựng để phù hợp với sự phát triển của đô thị và các loại phương tiện giao thông. Ấn tượng hơn cả là lực lượng CSGT đã làm rất tốt công việc, khiến hình ảnh giao thông trật tự và quy củ hơn rất nhiều.
- Cái “được” duy nhất mà nhiều người nhìn thấy đó là trở thành “công dân Thủ đô”. Liệu đây có phải là đánh giá chủ quan?
- Tôi cho rằng chỉ có những người hoạch định chiến lược cho sự phát triển của thành phố mới thấy được sự đổi thay của Hà Nội sau 5 năm mở rộng địa giới hành chính. Đó là một kế hoạch lâu dài, đòi hỏi phải có sự đầu tư trên nhiều lĩnh vực. Do đã có dịp đến những vùng ven đô, mà nay là một phần của Hà Nội, tôi nhận thấy cuộc sống của người dân đã khởi sắc. Chắc chắn sự thay đổi ấy một phần có được từ chính sách của chính quyền thành phố trong việc phân vùng phát triển kinh tế khi khu vực đô thị hiện đại của Hà Nội được mở rộng. Tôi nghĩ rằng Hà Nội đang cố gắng gìn giữ những giá trị văn hóa cốt lõi của những năm trước đây nhưng đồng thời cũng quyết tâm phát triển thành phố hiện đại. Ở Hà Nội có tất cả mọi thứ, mọi trải nghiệm được gói gọn mà không một nơi nào có được. Tôi có thể nhận thấy Hà Nội chuyển mình hàng ngày, hàng giờ…
- Theo ông, một thành phố cổ kính với dấu ấn lịch sử mạnh mẽ và kiến trúc điển hình như Hà Nội cần phải làm gì để vừa giữ được quá khứ truyền thống, vừa làm mới để phù hợp với sự phát triển hiện đại?
- Đó là một câu chuyện nghiêm túc. Với tôi, Hà Nội ấn tượng bởi thành phố bảo tồn được những di sản văn hóa của mình, ví dụ như Tháp Rùa hồ Gươm, các hoạt động sinh hoạt và kinh doanh của dân cư ở khu phố cổ,... Bên cạnh những nét rất riêng từ các công trình mang kiến trúc Pháp thì trộn lẫn trong đó là nhiều ngôi nhà mới xây dựng, không có đường nét, với lối kiến trúc hồn nhiên, độc lập với cảnh quan có thể phá vỡ sự hài hòa của một thành phố vốn dĩ duyên dáng và xinh đẹp. Việc trùng tu, tôn tạo đối với các công trình có dấu ấn lịch sử cần phải được thực hiện bởi đội ngũ kiến trúc sư, thợ thi công chuyên nghiệp. Những yếu tố như hạ tầng, tiện ích, thiết bị, nơi đỗ xe ô tô, chiều cao công trình, tác động của giao thông, cân bằng giữa diện tích nhà ở và diện tích văn phòng để xây dựng... phải được nghiên cứu kỹ càng và quản lý chặt chẽ, nếu Hà Nội muốn phát triển và hướng tới một thành phố hiện đại. Kiến trúc của các công trình cần hợp lý và được chuyển đổi cho phù hợp với điều kiện đời sống và khí hậu địa phương.
- Chất lượng cuộc sống của người dân là mục tiêu đầu tiên khi phát triển đô thị hiện đại, đặc biệt khi diện tích của Hà Nội đã có nhiều thay đổi trong 5 năm trở lại đây. Vậy theo ông những yếu tố nào làm nên điều đó?
- Chất lượng đó nằm ở các khu cảnh quan, giảm thiểu độ ồn, có khu dành riêng cho người đi bộ, người khuyết tật, phát triển hệ thống giao thông liên lạc như tàu điện, đường cao tốc, các điều kiện vệ sinh cho hệ thống nước sạch, xử lý nước thải, thu gom rác... Toàn bộ dây cáp điện, điện thoại hay hệ thống dây dẫn khác phải được chôn ngầm. Khi các công trình cơ bản đó được thực hiện, thì mới nên nghĩ đến các tòa nhà mới và các thiết kế kiến trúc đặc biệt.
Tôi có thể nhìn thấy chính quyền thành phố đã rất nỗ lực đầu tư cơ sở hạ tầng, lực lượng chuyên trách nhằm giúp giao thông được thông suốt. Tuy nhiên, tình trạng tắc đường ở Hà Nội vẫn là một vấn đề mà thành phố cần có giải pháp mang tính lâu dài. Đơn cử, để giảm ùn tắc giao thông, Hà Nội nên quy hoạch khu phố cổ thành một quần thể độc lập và riêng biệt. Đó sẽ là nơi dành riêng cho người đi bộ và khách du lịch tham quan, mua sắm. Bên cạnh đó, Hà Nội nên xây dựng đường cao tốc quỹ đạo hay còn gọi là đường vành đai mở rộng ra ngoài trung tâm giống như một số thủ đô khác trên thế giới. Đơn cử như ở Mỹ, đường vành đai rất phổ biến ở hệ thống xa lộ liên tiểu bang. Còn ở thành phố London - Anh có tới 2 đường cao tốc quỹ đạo thông suốt từ Bắc đến Nam. Nó không chỉ có chức năng như một đường vòng giúp giao thông thông suốt, giảm ùn tắc mà còn để phục vụ các phương tiện từ vùng ngoại ô vào trung tâm thành phố một cách dễ dàng và thuận tiện.
- Nhiều ý kiến cho rằng, sự thiếu chỉn chu mà Hà Nội đang có đem đến thích thú cho nhiều khách nước ngoài. Song, đây cũng là một trong những nguyên nhân làm nên sự “hạn chế” trong không gian đô thị mà chính quyền thành phố nên có giải pháp trong thời gian tới?
- Trong tương lai các nhà quản lý đô thị sẽ phải quan tâm đến việc quy hoạch Hà Nội thành các khu riêng biệt. Kinh nghiệm ở nhiều thành phố lớn trên thế giới nói chung, ở London nói riêng cho thấy các nhà quản lý và thiết kế đô thị thường chia đô thị ra làm nhiều phân khu như khu công nghiệp, nhà ở, mua bán, công sở - văn phòng,... hoàn toàn riêng biệt. Tại mỗi phân khu người ta đều quan tâm đến mạng lưới giao thông tĩnh, không gian xanh và khu vực giải trí. Trong tương lai gần, Hà Nội cũng phát triển theo hướng tập trung theo từng phân khu như vậy. Do đó, các nhà quản lý và quy hoạch đô thị buộc phải tìm ra giải pháp để xây dựng đô thị sao cho vừa bảo đảm mỹ quan, văn minh, vừa phục vụ người dân một cách tốt nhất. Bên cạnh đó, cần quan tâm đến quy mô dân số trong điều kiện đô thị hoá ngày càng phát triển của Thủ đô trong những năm tiếp theo.
- Xin cảm ơn ông vì những chia sẻ thú vị.
