Cấp phép tràn lan, xử lý quá nhẹ
Sáng 29-9, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã tiến hành phiên chất vấn Bộ trưởng Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) Nguyễn Minh Quang về các vấn đề còn đang tồn tại nhiều vướng mắc, bức xúc dư luận của ngành này, cũng như trách nhiệm của Bộ trưởng trên cương vị quản lý ngành.
Báo cáo trước Thường vụ Quốc hội về công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khoáng sản và kết quả xử lý sau thanh kiểm tra, Bộ trưởng Bộ Nguyễn Minh Quang cho biết, Bộ đã chỉ đạo và đề nghị các địa phương triển khai thanh kiểm tra, xử lý quyết liệt các sai phạm, tồn tại, vướng mắc.
Ngoài ra, Bộ thành lập 8 đoàn kiểm tra để rà soát toàn bộ hồ sơ cấp phép của 957 giấy phép khai khoáng đã cấp có dấu hiệu sai phạm (cấp từ ngày 1-7-2011 đến 31-12-2012). Qua rà soát, 957 giấy phép được cấp có vi phạm xảy ra ở 22 tỉnh, hiện 18/22 tỉnh đã khắc phục, xử lý, chỉ còn 2 tỉnh là Tây Ninh và Phú Yên chưa xử lý triệt để.
Cụ thể, các địa phương đã thu hồi xong các giấy phép cấp không đúng thẩm quyền, chỉ còn 1 giấy phép khai thác đá làm xi măng ở Điện Biên chưa thu hồi được. Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang nhấn mạnh, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép hiện còn “nóng”, song thực sự đã giảm, tình trạng cấp phép sai cũng được hạn chế.
Đánh giá cao những nỗ lực của Bộ TN-MT trong việc chấn chỉnh sai phạm, khắc phục tình trạng cấp phép khai thác khoáng sản tràn lan trong thời gian vừa qua, tuy nhiên nhiều đại biểu cho rằng việc xử lý sai phạm này của Bộ và các địa phương còn quá nhẹ, không đủ sức răn đe. Đại biểu Đỗ Văn Đương, Thường trực Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội thẳng thắn đặt vấn đề: “Có hay không sự tiếp tay, thông đồng của các cơ quan có thẩm quyền cấp phép trong việc để lâm tặc, cát tặc tràn lan hay không?”.
Cũng theo Đại biểu Đỗ Văn Đương, cần thiết phải xử lý nghiêm hơn các cá nhân, đơn vị cấp giấy phép khai thác khoáng sản sai phạm. “Cấp sai là tiếp tay cho sai phạm, không thể cấp sai chỉ yêu cầu thu hồi, kiểm điểm được mà có thể phải xử lý hình sự, thậm chí đưa hình phạt tù chung thân…” – Đại biểu này nói.
Lấy dẫn chứng từ việc khai thác cát trái phép gây hậu quả nghiêm trọng trên dòng sông Hậu, Đại biểu Nguyễn Tuyết Liên, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Sóc Trăng hỏi “Bộ trưởng có giải pháp đột phá gì để chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả quản lý khai thác khoáng sản trái phép?”. Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết, Bộ TN-MT đang tham mưu Chính phủ ra một chỉ thị nhằm khắc phục tình trạng này. Tuy vậy, để khắc phục hiệu quả thì đòi hỏi nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó quan trọng nhất là hiệu quả công tác quản lý của các địa phương, công tác thanh kiểm tra và xử lý vi phạm của các cơ quan có thẩm quyền.
Phải bôi trơn mới được cấp "sổ đỏ"?
Về nội dung chậm trễ trong cấp "sổ đỏ", Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, Thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đặt vấn đề: “Chúng tôi được biết, ngoài câu chuyện cấp "sổ đỏ" cho người đã chết, còn có sự chậm trễ, tham nhũng trong việc cấp "sổ đỏ" cho các dự án chung cư. Có dự án bàn giao cả năm mà người dân vẫn không được cấp sổ. Có thông tin nhiều tòa nhà chung cư trước khi cấp sổ đã họp dân cư, Ban quản lý tòa nhà thông báo miệng là mỗi hộ dân phải nộp phí “bôi trơn”… 8 triệu đồng mới được cấp, người nào không nộp thì không được cấp, điển hình như dự án Mễ Trì Thượng…”. Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương hỏi: Bộ trưởng có biết việc này, trách nhiệm quản lý của ngành ra sao?
Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết, sau khi có NQ 30 của Quốc hội, Bộ TN-MT đã tập trung chỉ đạo các địa phương thực hiện các giải quyết quyết liệt. Đến nay qua báo cáo từ các địa phương đã cấp giấy chứng nhận sử dụng đất lần đầu đã đạt hơn 84,6%, song vẫn còn một số vấn đề phức tạp, nhất là các khu đô thị.
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang nói, việc cấp "sổ đỏ" chậm có nhiều nguyên nhân, không loại trừ có tiêu cực như các Đại biểu hỏi. Trong đó có trách nhiệm của Văn phòng đăng ký đất đai tại các địa phương, nhất là tại đô thị.
“Chẳng hạn với Hà Nội, tình hình cấp "sổ đỏ" tại các chung cư khá phức tạp, Bộ đã cử nhiều đoàn công tác xuống để hướng dẫn thực, phối hợp tìm giải pháp. Hiện thủ tục hành chính để cấp "sổ đỏ", cũng đã được rút ngắn nhiều song việc thực hiện ra sao lại là vấn đề khác, đòi hỏi phải tăng cường thanh kiểm tra, xử lý sai phạm” – Bộ trưởng Quang nói.
Một số đại biểu đề nghị Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang thẩm định lại thông tin về việc có nhũng nhiễu, tiêu cực trong cấp "sổ đỏ" ở các khu chung cư và cung cấp thông tin chính xác, cụ thể hơn, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang “khất” sẽ trả lời lại vấn đề này bằng văn bản.
