Canada bất ngờ loại Boeing khỏi vị trí nhà thầu cung cấp chiến đấu cơ mới

Canada đang tìm kiếm chiến đấu cơ mới thay thế chiếc CF-18 Hornet của nhà sản xuất Mỹ McDonnell Douglas hiện đang được quân đội nước này sử dụng. Mục tiêu là mua 88 chiến đấu cơ mới

Tuần trước, chính phủ Canada đã thông báo cho hãng Boeing rằng, đề xuất hợp đồng trị giá 19 tỷ USD của họ không đáp ứng được yêu cầu.

Hai đối thủ còn lại là tiêm kích tàng hình F-35 của Lockheed Martin và Gripen của Saab, Thụy Điển.

Việc chiếc Super Hornet bị loại khỏi danh sách chiến đấu cơ mới thay thế những chiếc CF-18 Hornet cũ của không quân Canada khiến nhiều người ngạc nhiên

Thông báo không đưa ra lý do chính thức về những thiếu sót trong lời đề nghị của Boeing. Xét đến mối quan hệ chặt chẽ giữa Canada và Mỹ, sự việc này khó xuất phát từ nguyên nhân rạn nứt

Nhiều người tin rằng, nguyên nhân duy nhất đó là sự cạnh tranh của 2 máy bay phản lực Mỹ, F-35 của Lockheed Martin và Super Hornet của Boeing

Mỹ và Canada thường xuyên chia sẻ thông tin tình báo và cùng nhau sử dụng máy bay chiến đấu để bảo vệ không gian Bắc Mỹ. Điều này khiến một số nhà sản xuất châu Âu bị coi là bất lợi khi ứng cử

Airbus và Dassault, có trụ sở chính tại Hà Lan và Pháp, đều đã rút lui khỏi cuộc cạnh tranh trước khi nó bắt đầu. Họ cho rằng, các nhà sản xuất Mỹ có lợi thế hơn hẳn về đảm bảo yêu cầu chia sẻ thông tin tình báo mà Canada đòi hỏi.

Các yêu cầu bao gồm máy bay có thể tích hợp với mạng lưới tình báo tối mật "Two Eyes" được các cơ quan tình báo Mỹ và Canada sử dụng

Sau quyết định nói trên, Boeing đã đưa ra một tuyên bố bày tỏ rằng họ "thất vọng và quan ngại sâu sắc" về việc máy bay của họ bị loại khỏi vòng chung kết.

Tuần trước, chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau đã từ chối bình luận công khai về vụ việc

Mặc dù thông báo của nhà chức trách Canada không nói rõ lý do tại sao đề nghị của Boeing không được chọn nhưng việc một trong hai công ty Mỹ cạnh tranh hợp đồng không thể lọt vào danh sách rút gọn cuối cùng cho thấy một bước ngoặt lớn

“Chúng tôi đang làm việc với chính phủ Mỹ và Canada để hiểu rõ hơn về quyết định này, sau đó xác định bước đi tiếp theo”, tuyên bố của Boeing cho biết.

Đặc biệt, cả Airbus và Dassault đều đã phàn nàn về những gì họ coi là yêu cầu quá khó liên quan đến việc điều chỉnh máy bay của họ - Eurofighter và Rafale, nhằm đáp ứng các yêu cầu chia sẻ thông tin tình báo của Canada.

Thụy Điển không phải là thành viên của NATO hay NORAD, Bộ chỉ huy quốc phòng chung Canada-Mỹ chịu trách nhiệm bảo vệ lục địa khỏi các mối đe dọa từ nước ngoài.

Điều đó đã đặt ra câu hỏi về khả năng tương thích của Gripen của Thụy Điển với máy bay của Mỹ. Liệu nhà sản xuất châu Âu này “có cửa” làm đối tác được chọn lựa cuối cùng của Canada?

Cả Lockheed Martin và Saab ngày 1-12 cho biết, họ sẵn lòng hợp tác với chính phủ Canada trong giai đoạn lựa chọn cuối cùng này