Cần cảnh giác với thủy sâm

ANTĐ - Thời gian gần đây, nhiều người truyền tai nhau một loại trà thảo dược hay còn gọi là thủy sâm được quảng cáo có thể chống lão hóa, giảm nếp nhăn, thậm chí nhiều bệnh nan y như tiểu đường, ung thư… cũng được hóa giải. Tuy nhiên, loại “thần dược” này đã khiến không ít người đã bệnh lại càng nặng thêm…

Thủy sâm không phải là thần dược


Mang bệnh vì thủy sâm

Gần một năm chống chọi với căn bệnh ung thư, chạy chữa khắp nơi mà bệnh vẫn không thuyên giảm, ông Trần Văn Minh, ở phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy được một người quen mách uống thủy sâm có thể chữa khỏi bệnh nên đã mua về dùng thử. Ông Minh tâm sự: “Có bệnh phải vái tứ phương nên nghe ai nói có vị thuốc nào chữa khỏi bệnh là tôi đều mua về dùng. Người bán hàng quảng cáo rằng loại thức uống được chiết xuất từ thủy sâm có thể trị dứt hoặc giảm bớt được rất nhiều bệnh như: cao huyết áp, làm sáng mắt, làm cơ bắp rắn chắc hơn, chữa mỏi nhức gân cốt, bệnh trĩ… trong đó có những bệnh nan y như đái tháo đường, ung thư nên tôi rất tin. Dùng đều đặn trong vòng một tháng chẳng những tôi không thấy bệnh thuyên giảm mà còn phát sinh một số bệnh khác. Gần đây tôi đi khám, kiểm tra lại thì bác sĩ bảo dạ dày có vấn đề. Chưa đầy một tháng, sau khi uống thứ thần dược này tôi đã sụt mất 4kg”.

Gần đây, rộ lên phong trào nuôi thủy sâm để lấy nước uống chữa bệnh nên thị trường bán con giống thủy sâm rất sôi động. Thậm chí chỉ cần vào google, gõ từ chìa khoá thủy sâm là có thể cho ra hàng nghìn kết quả. Chị Phan Thu Hương, phố Khâm Thiên, quận Đống Đa mất một ngày trời sưu tầm một tập tài liệu được tải từ trên mạng xuống, đóng vuông vắn, trong đó có những câu chuyện thần kỳ do thủy sâm tạo nên đem về cho cả nhà cùng tham khảo. Nào là ở Nhật, ở Nga người ta sống thọ hơn 100 tuổi, có làn da đẹp, khỏi được nhiều bệnh nhờ uống thủy sâm. Không chần chừ, chị Nga đã đặt hàng theo số điện thoại quảng cáo trên mạng, chờ họ giao hàng đến tận nhà. Công thức 3 gói trà lipton, 2 lít nước, 2 lạng đường dùng để nuôi thủy sâm được chị áp dụng đúng từng li, từng tí. Vậy mà mới dùng được một tuần, chị Hương đã tá hỏa đổ cả bình thủy sâm vì thấy trong người khó chịu. Chị Hương lo lắng: “ Thấy tài liệu nói thủy sâm làm đẹp da, chống lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn… nên tôi mua về dùng cho bằng được. Uống mới được một tuần tôi thấy người lúc nào cũng nôn nao, khó chịu. Sợ bị ngộ độc nên tôi phải ngừng uống ngay. Mấy hôm trước tôi có hỏi một người bạn làm bác sĩ thì cô ấy cho biết chưa hề nghe thấy bất cứ thông tin nào về khả năng chữa bệnh của thủy sâm”.

Chưa được kiểm định về y tế

Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam cho biết, hiện trên mạng có khá nhiều tài liệu về thủy sâm, song hầu hết đều là tài liệu dịch từ nước ngoài với những trích dẫn mơ hồ, khó kiểm chứng. Thủy sâm thực ra là con giấm lên men từ bã chè. Cách làm thủy sâm cũng khá đơn giản, chỉ cần cho bã chè và nước chè lên men khoảng 1 tuần. Vào cuối những năm 60 thế kỷ trước, ở Bắc Kinh, Trung Quốc đã rộ lên phong trào nuôi  thủy sâm, còn có tên là tiểu cầu tảo, hay thủy cầm sâm. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng một số người ở Bắc Kinh bị men gan cao. Ở Việt Nam, hiện chưa có đánh giá nào về thành phần cũng như tác dụng của thủy sâm đối với cơ thể người. Do bản chất của thủy sâm là nấm vì thế không nên uống quá nhiều và liên tục bởi cần có thời gian đào thải. Tuy vậy, trước tình trạng phong trào nuôi và uống thủy sâm ở nước ta ngày càng phổ biến, một số cá nhân đã quảng cáo, thổi phồng sự việc nhằm kiếm lợi, Bộ Y tế cần tiến hành nghiên cứu và tuyên truyền rộng rãi những thông tin chính thống về thành phần và mức độ tác dụng (nếu có) của loại nước uống này, để tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Không phải là thần dược

Theo bác sỹ Trần Thị Thu Hà - Bệnh viện Bạch Mai, do tác dụng của thủy sâm chưa được các cơ quan chức năng kiểm chứng cụ thể nên người tiêu dùng không nên sử dụng bừa bãi. Ngay cả khi thủy sâm có tác dụng tốt đối với sức khỏe con người thì nó cũng không phải là thần dược mà chỉ là một loại thực phẩm chức năng. Về bản chất, thủy sâm chỉ có thể hỗ trợ sức khỏe cho bệnh nhân, không phải là thuốc nên hoàn toàn không có tác dụng điều trị bệnh. Do khi nuôi thủy sâm có quá trình lên men nên thủy sâm thường có vị chua nên những người bị bệnh lý về dạ dày cần thận trọng khi sử dụng vì nó có thể làm bệnh nặng lên. Người dân cũng không nên uống thủy sâm nhiều buổi sáng hay khi đói vì dễ gây viêm loét dạ dày. Do tính chất của nuôi thủy sâm là dùng đường nên những người có vấn đề về đường huyết cần lưu ý. Sau khi sử dụng thủy sâm thấy có dấu hiệu bất thường như đau dạ dày hay tăng đường huyết cần ngừng ngay và đến kiểm tra sức khỏe tại bệnh viện. Để giữ gìn sức khỏe cho bản thân, điều quan trọng nhất là nên có chế độ ăn uống hợp lý kết hợp thể dục thể thao và thăm khám sức khỏe định kỳ, không nên nghe theo quảng cáo mà đặt lòng tin vào bất cứ loại thực phẩm chức năng nào…