Đây là đề nghị được đưa ra trong cuộc họp góp ý nội dung Dự thảo Nghị định Quy định về định danh và xác thực điện tử do Hiệp hội Ngân hàng tổ chức ngày 9/6.
Ông Nguyễn Thành Long, Chủ nhiệm CLB Pháp chế, Hiệp hội Ngân hàng cho biết CLB Pháp chế đã tổng hợp ý kiến góp ý từ các tổ chức tín dụng (TCTD), các công ty Fintech, các trung gian thanh toán…
Theo đó, còn một số nội dung của Dự thảo chưa phù hợp thực tiễn. Chẳng hạn, theo quy định tại Dự thảo có thể hiểu rằng tất các các tổ chức cung cấp dịch vụ định danh khách hàng điện tử (eKYC) hiện nay phải được Bộ Công an cho phép mới được hoạt động, việc hoạt động eKYC của tất cả các ngân hàng và tổ chức hiện nay có thể bị xem là chưa phù hợp quy định pháp luật.
Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo phân định rõ phạm vi của "Dịch vụ định danh và xác thực điện tử" được hiểu trong nghị định này chỉ là "Dịch vụ định danh và xác thực điện tử có sử dụng dữ liệu cư dân quốc gia" để tránh hiểu lầm với các dịch vụ xác thực người dùng điện tử (eKYC) khác trên thị trường.
Ông Nguyễn Thành Long nhấn mạnh định danh điện tử không phải eKYC mà các TCTD vẫn đang triển khai thực hiện. eKYC chỉ là phương pháp xác minh khách hàng gián tiếp, sử dụng phương thức điện tử. “Nếu các TCTD được kết hợp eKYC với phương thức xác thực quy định trong Dự thảo Nghị định thì có hiệu quả tốt hơn, nhưng không có nghĩa Nghị định này điều chỉnh hoạt động eKYC. Nếu có nội dung nào trong Dự thảo có thể gây ra nhầm lẫn rằng việc mở các tài khoản online đều phải tuân theo Nghị định thì cần phải kiểm tra xem xét lại”.
Một nội dung quan trọng mà các TCTD quan tâm là vấn đề xác thực chủ thể danh tính điện tử, xác thực thông tin của chủ thể thông qua các tổ chức trung gian. Hiện, Dự thảo quy định TCTD, tổ chức cung cấp dịch vụ viễn thông, di động, tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số định danh điện tử, tổ chức hành nghề công chứng, thừa phát lại và tổ chức khác được giao thực hiện dịch vụ công xác thực chủ thể danh tính điện tử, xác thực thông tin của chủ thể danh tính điện tử qua tổ chức cung cấp dịch vụ định danh và xác thực điện tử.
Tuy nhiên, theo đại diện các tổ chức hội viên tham dự cuộc họp đều có ý kiến đề nghị cho phép các TCTD, các công ty Fintech, các trung gian thanh toán... được kết nối trực tiếp thay vì phải thông qua một bên trung gian.
 |
Đại diện Hiệp hội Ngân hàng góp ý các quy định về định danh và xác thực điện tử |
Theo đại diện một ngân hàng, cần xác định rõ phạm vi áp dụng việc xác thực và định danh điện tử theo Dự thảo Nghị định này, khả năng ảnh hưởng đến nghiệp vụ eKYC mà các tổ chức kinh tế đang triển khai.
Hiện chưa thể dự đoán sẽ có bao nhiêu tổ chức trung gian cung ứng dịch vụ định danh và xác thực điện tử được Bộ Công an chấp thuận. Nhưng nếu số lượng các tổ chức này ít thì sẽ hạn chế khả năng đáp ứng nhu cầu vốn tương đối lớn của các TCTD.
Về phía các đơn vị trung gian thanh toán thì cho rằng, Nghị định cần quy định để đảm bảo sự kết nối thuận tiện, dễ dàng. Kinh nghiệm của đơn vị này cho thấy khi kết nối qua các tổ chức trung gian tỷ lệ lỗi phát sinh rất nhiều, tăng gấp 2, gấp 3 so với bình thường và việc này ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh.
“Cần cho phép các TCTD được kết nối, khai thác dữ liệu định danh điện tử trong hoạt động của TCTD nhằm xác minh, xác thực khách hàng cho mục đích phòng chống rửa tiền và gian lận, lừa đảo trong hoạt động tài chính ngân hàng. Đối với cơ sở dữ liệu quốc gia, Bộ Công an nên xem xét mở API cho các bên vào đối chiếu không tính phí.
Hiện nay, một số nước trong khu vực cũng đang cho gọi miễn phí vào cơ sở dữ liệu, nhưng đương nhiên với điều kiện là bên gọi vào cần đăng ký. Việc này giúp mở rộng dịch vụ ngân hàng và các dịch vụ tài chính nói chung” – ông Nguyễn Thành Long nói.
Theo ông Đoàn Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin (NHNN), đơn vị này sẽ tiếp tục có ý kiến đối với những nội dung đã góp ý song chưa được tiếp thu. Đơn cử, cần làm rõ cơ sở dữ liệu mà các ngân đang có và đã được xác thực là đúng thì có bắt buộc phải kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia hay không bởi việc kết nối như vậy có thể dẫn đến lãng phí. Đồng thời, cần có tiêu chuẩn kết nối, trình tự thủ tục kết nối thống nhất tránh khi triển khai sẽ “tắc” không thực hiện được.
Theo đại diện Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư, Bộ Công an, tài khoản định danh điện tử do Bộ Công an cấp được sử dụng trong việc triển khai thực hiện giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Các tổ chức cung cấp dịch vụ định danh điện tử được Bộ Công an cấp phép hoạt động dựa trên các điều kiện, tiêu chuẩn về nhân sự, tài chính, trình độ, điều kiện đảm bảo hạ tầng, an ninh an toàn…
Các tài khoản người dùng mà ngân hàng tạo lập trực tiếp và đang sử dụng không thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định, việc sử dụng tài khoản đó là thỏa thuận dân sự giữa người dân và ngân hàng và vẫn được sử dụng bình thường. Các TCTD cũng có thể trở thành đơn vị cung cấp dịch vụ tổ chức định danh và xác thực điện tử là hoàn toàn có thể nếu đảm bảo các điều kiện nhân sự, tài chính, công nghệ… và được cấp phép.
