- Đề xuất thí điểm giao Cảng hàng không Cát Bi cho Hải Phòng quản lý
- Hải Phòng muốn nghiên cứu, đánh giá cụ thể trước khi được phân cấp quản lý sân bay Cát Bi
- Nhà ga hành khách T3 không phải chìa khóa để "giải cứu" Tân Sơn Nhất
Bộ GTVT đang lấy ý kiến các địa phương về Đề án định hướng huy động nguồn vốn đầu tư kết cấu hạ tầng các cảng hàng không (Đề án).
Mục tiêu cụ thể của Đề án huy động nguồn vốn xã hội đầu tư kết cấu hạ tầng Cảng hàng không (CHK) là xác định danh mục dự án và lộ trình huy động nguồn vốn. Năm 2023, hoàn thành cơ chế, chính sách, hệ thống pháp luật về nhượng quyền đầu tư, khai thác kết cấu hạ tầng CHK.
Năm 2026, hoàn thành thí điểm nhượng quyền đầu tư, khai thác CHK quốc tế Cần Thơ. Đến năm 2030, nâng tỷ trọng huy động nguồn vốn xã hội đầu tư kết cấu hạ tầng CHK theo phương thức PPP, phương thức nhượng quyền đầu tư, khai thác và phương thức đầu tư trực tiếp tại các CHK của Việt Nam từ 20,5% lên 24,9%.
Theo Bộ GTVT, nhu cầu vốn đầu tư phát triển hệ thống CHK của Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 lên đến khoảng 271.364 tỷ đồng cho các công trình thiết yếu của CHK và khoảng 76.500 tỷ đồng cho các công trình dịch vụ chuyên ngành hàng không.
 |
Bộ GTVT đề xuất nhượng quyền khai thác một số san bay, thí điểm với sân bay Cần Thơ |
Trong khi đó, ngân sách Nhà nước bố trí cho Bộ GTVT chỉ đáp ứng khoảng 65,8% nhu cầu. Khả năng cân đối của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) rất khó khăn do phải tập trung nguồn lực cho các công trình trọng điểm quốc gia (CHK quốc tế Long Thành, Tân Sơn Nhất, Nội Bài…) rất cần nghiên cứu giải pháp để huy động thêm nguồn lực.
Thực tế, việc huy động nguồn vốn xã hội đầu tư kết cấu hạ tầng hàng không không phải là vấn đề mới. Thời gian qua, ngành hàng không đã thực hiện huy động thông qua phương thức góp cổ phần, liên doanh liên kết, doanh nghiệp tư nhân để đầu tư các công trình dịch vụ chuyên ngành hàng không.
Tuy nhiên, việc huy động nguồn vốn xã hội đầu tư vào lĩnh vực kết cấu hạ tầng CHK như: Đường cất/hạ cánh, đường lăn, sân đỗ tàu bay; nhà ga hành khách, nhà ga hàng hóa… chưa được thúc đẩy mạnh mẽ cũng như chưa có quan điểm phù hợp dẫn đến việc thực hiện còn nhiều vướng mắc, bất cập.
Đồng thời, do đặc thù kết cấu hạ tầng CHK có chi phí đầu tư lớn nhưng khả năng thu hồi vốn không cao nên không hấp dẫn nhà đầu tư; nhà đầu tư chỉ tập trung thực hiện đầu tư tại một số công trình có nguồn thu cao, không áp dụng mô hình toàn cảng như CHK quốc tế Vân Đồn nên chưa phát huy hết hiệu quả và giảm áp lực gánh nặng về vốn cho Nhà nước và doanh nghiệp Nhà nước.
Trong đề án đang được Bộ GTVT lấy ý kiến, các CHK, sân bay trên cả nước được chia thành 3 nhóm. Nhóm 1 là các CHK quốc tế quan trọng quốc gia, vùng gồm: Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh, Tân Sơn Nhất, Phú Quốc, Long Thành.
Nhóm 2 là các CHK đang hoạt động hỗn hợp dân dụng và quân sự với vai trò quân sự quan trọng gồm: Thọ Xuân, Chu Lai, Phù Cát, Tuy Hòa.
Đây là các CHK có hoạt động quân sự chiến lược của lực lượng Không quân Việt Nam, triển khai song song hoạt động khai thác hàng không dân dụng và quân sự, huấn luyện quân sự. Tài sản kết cấu hạ tầng CHK (đường cất hạ/cánh, đường lăn...) của các cảng này do Bộ Quốc phòng quản lý, không thuộc thẩm quyền của Bộ GTVT.
Nhóm 3 là các CHK còn lại gồm: Điện Biên, Nà Sản, Cát Bi, Vinh, Phú Bài, Đồng Hới, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Liên Khương, Cần Thơ, Rạch Giá, Cà Mau và Côn Đảo.
Trên cơ sở đó, Bộ GTVT đề xuất không huy động nguồn vốn xã hội đầu tư các công trình thiết yếu tại các CHK nhóm 1, 2. ACV sẽ chịu trách nhiệm quản lý, khai thác và huy động nguồn lực để đầu tư; Huy động nguồn vốn xã hội đầu tư các công trình dịch vụ chuyên ngành hàng không theo hình thức đầu tư trực tiếp.
Đối với các CHK nhóm 3, sẽ huy động nguồn vốn xã hội để đầu tư theo hình thức nhượng quyền đầu tư, khai thác. Riêng đối với các CHK mới (như Sa Pa, Quảng Trị, Lai Châu), sẽ thực hiện huy động nguồn vốn xã hội đầu tư theo phương thức PPP.
Đối với nhóm 3, để áp dụng mô hình nhượng quyền đầu tư, khai thác các công trình thiết yếu của CHK cần phải nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung Luật Quản lý sử dụng tài sản công, Luật Đầu tư theo hình thức PPP nhằm quy định rõ hình thức đầu tư, cách thức lựa chọn nhà đầu tư. Sau khi hoàn thiện quy định pháp luật này, Bộ GTVT đề xuất thí điểm nhượng quyền đầu tư, khai thác CHK quốc tế Cần Thơ.
Bộ GTVT cho biết, CHK quốc tế Cần Thơ có tiềm năng phát triển, nhưng đến nay vẫn chưa phát huy hiệu quả nên cần phải có phương thức quản trị mới, hiện đại, năng động để có thể hấp dẫn hành khách đi và đến, chia sẻ cho CHK quốc tế Tân Sơn Nhất, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội khu vực Đồng bằng sông Cửu Long;
Hơn nữa, CHK quốc tế Cần Thơ đã được đầu tư cơ sở hạ tầng tương đối tốt, nhà đầu tư không bị gánh nặng lớn trong việc đầu tư phát triển hạ tầng.
