- Không gian văn hóa mới tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam
- Khơi dậy động lực và sức mạnh nội sinh của văn hóa thúc đẩy sự phát triển đất nước
- Phát triển văn hóa, con người để khơi dậy khát vọng xây dựng đất nước hùng cường
 |
Bản sắc văn hóa truyền thống trở thành năng lượng sống cho một dân tộc, thành trì bền vững nhất bảo vệ những giá trị Việt |
Thay đổi cách nhìn
Ngay từ những lần tiếp xúc đầu tiên với Việt Nam ở các cấp, các nhân vật quan trọng của chính quyền Mỹ cho tới các Tổng thống Mỹ đã đến thăm Việt Nam đều dùng Truyện Kiều như một lời chào để mở những cánh cửa bước vào đất nước chúng ta. Một trong những ví dụ vô cùng thuyết phục là trường hợp Giáo sư, nhà thơ cựu binh Kevin Bowen - người đã tham chiến ở chiến trường Tây Ninh.
Ông tham gia phong trào phản chiến và đã bền bỉ nói với người Mỹ về đất nước Việt Nam bằng cách dịch và truyền bá những tác phẩm văn học Việt Nam xuất sắc của Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, của các vị vua anh minh trong lịch sử Việt Nam, của nhà cách mạng, nhà văn hóa vĩ đại Hồ Chí Minh, của các nhà văn, nhà thơ tham gia 2 cuộc kháng chiến của dân tộc như Nam Cao, Vũ Cao, Nguyễn Khải, Chính Hữu, Phạm Tiến Duật, Nguyễn Quang Sáng, Thu Bồn, Xuân Quỳnh, Lê Lựu, Hữu Thỉnh, Chu Lai, Lê Văn Thảo, Thanh Thảo, Lê Minh Khuê…
Ngay sau khi từ chiến trường Việt Nam trở về, Kevin Bowen đã viết bài thơ nổi tiếng “Chơi bóng rổ với Việt Cộng”. Bài thơ này đã dựng lên chân dung những người lính Cụ Hồ, để từ đó dựng lên chân dung văn hóa Việt. Bài thơ có sức mạnh lạ thường đã thay đổi cách nhìn của rất nhiều người Mỹ về con người Việt Nam. Và nhà thơ Kevin Bowen đã bị tờ báo Boston Globe gọi là “Bàn tay nối dài của cộng sản Hà Nội”.
Nhưng vào năm 2017, chính quyền Boston, bang Massachusetts đã tôn vinh Kevin Bowen bằng cách có một “Ngày Kevin Bowen” ở thành phố Boston. Một trong ba lý do để họ tôn vinh được ghi rõ trong bản công trạng là: “Ông (Kevin Bowen) đã làm cho người Mỹ hiểu sâu sắc nền văn hóa của một kẻ thù cũ - Việt Nam”. Điều đó minh chứng cho tầm quan trọng hay chính xác là sự sống còn của một đất nước là văn hóa của dân tộc đó. Minh chứng một cách thuyết phục nhất sự đúng đắn của đường lối văn hóa văn nghệ của Đảng ngay từ khi Đảng được thành lập và đặc biệt trong Hội nghị văn hóa năm 1946 cũng như Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng về xây dựng văn hóa và con người Việt Nam trong thời đại mới.
Hội nhập và quảng bá
Hiện nay, cũng như mọi quốc gia, Việt Nam đang sống trong một thế giới mà nhiều “biên giới” đã và đang bị xóa nhòa. Thế giới phẳng và đời sống dân chủ đã mở ra mọi cánh cửa, mọi xu hướng chính trị, kinh tế, giáo dục, văn hóa của thế giới có thể hiện diện ở mọi hình thức trong đời sống xã hội Việt Nam. Bởi thế, bản sắc văn hóa truyền thống phải trở nên rõ ràng nhất, sâu sắc nhất, khoa học nhất, nhân văn nhất, phù hợp với một tinh thần sống mới của đất nước thì mới trở thành năng lượng sống cho một dân tộc, trở thành thành trì bền vững nhất bảo vệ những giá trị Việt trước một xu thế hòa nhập không thể cưỡng lại được của thế giới. Chúng ta ai cũng hiểu rằng, khi một quốc gia đánh mất bản sắc văn hóa, quốc gia đó sẽ bị các lối sống và tư tưởng khác xâm lược. Nhưng chúng ta phải thấu hiểu rằng, truyền thống không phải là sự bất động mà luôn chuyển động để cộng vào những vẻ đẹp mới và làm cho nó trở nên phong phú, mở rộng trí tuệ, tâm hồn Việt Nam.
Sự đổi mới và chính sách dân chủ của Đảng đã mang lại cơ hội lớn cho con người Việt Nam trong đó có các nhà văn chân chính, một nền văn học chân chính. Nhưng dân chủ cũng đặt trước mặt các nhà văn Việt Nam những thách thức vô cùng ghê gớm... Chúng ta phải thừa nhận rằng, chính sách đổi mới cũng như các Nghị quyết về văn hóa của Đảng đã tạo nền tảng tư tưởng, tạo cơ hội, điều kiện cho văn học Việt Nam đạt được những thành tựu không nhỏ. Các nhà văn đã phản ảnh hiện thực một cách phong phú, đa dạng với trách nhiệm cao nhất của mình cũng như dự báo về một đời sống đạo đức của con người Việt Nam trong sự hòa nhập với thế giới bên ngoài.
 |
Càng ngày hình ảnh và vị thế của Việt Nam trên thế giới lại càng có ảnh hưởng lớn. Một trong sự đóng góp vào việc quảng bá hình ảnh Việt Nam trên thế giới là văn học. Các nhà văn trong 2 cuộc kháng chiến giành độc lập, tự do và thống nhất đất nước đã hoàn thành sứ mệnh một cách xuất sắc. Tác phẩm của họ viết về 2 cuộc kháng chiến đã thay đổi cách nhìn của thế giới về đất nước, con người và văn hóa Việt Nam một cách ngoạn mục. Phát huy thành tựu này, các nhà văn Việt Nam đương đại tiếp tục có những sáng tạo hiện đại, đậm bản sắc dân tộc và đa dạng. Hội Nhà văn nhận thấy, việc quảng bá các tác phẩm văn học Việt Nam ra thế giới là một công việc không thể chậm trễ hơn.
