[ẢNH] Ukraine giúp Mỹ vô hiệu hóa khả năng nhắm bắn của tàu chiến Nga - Trung Quốc

Trên những chiến hạm mặt nước tối tân nhất của hải quân Nga và Trung Quốc bao gồm khinh hạm Type 054A; khu trục hạm Type 052C, Type 052D... có một khí tài rất đặc biệt bố trí ở nóc cabin chỉ huy (vòng tròn đỏ).

Phía trong chiếc nắp chụp này chính là đài radar trinh sát bề mặt và điều khiển hỏa lực cho tên lửa chống hạm có tên gọi MR-331 Mineral-ME (NATO gọi bằng cái tên Band Stand) được sản xuất dưới thời Liên Xô.

Loại radar này có tầm trinh sát lên tới 250 km ở chế độ chủ động, hoặc tăng lên tận 450 km khi chuyển sang chế độ thụ động, giúp tên lửa chống hạm có thể tấn công mục tiêu ở ngoài đường chân trời vô tuyến điện từ.

Đặc điểm của đài radar điều khiển hỏa lực Mineral-ME đó là nó lợi dụng hiện tượng phản xạ sóng điện từ qua tầng điện ly để xác định vị trí của chiến hạm đối phương phía sau đường chân trời.

Phương thức dẫn bắn này có ưu điểm là cung cấp tầm nhìn rất xa, mặc dù vậy nhược điểm của nó lại là xác định tọa độ rất thiếu chính xác, phụ thuộc quá nhiều vào điều kiện khí tượng.

Trong thập niên 1990, đầu tiên là thông qua việc mua sắm cặp khu trục hạm Sovremenny từ Nga mà Trung Quốc đã có thể sở hữu loại khí tài trinh sát đáng gờm này.

Sau đó Trung Quốc đã mua hàng chục bộ khí tài Mineral-ME để trang bị cho các tàu chiến mặt nước thế hệ mới của họ, thậm chí còn nội địa hóa để cho ra đời bản sao có mã định danh Type 366.

Có thể nói rằng vai trò của radar Mineral-ME trong hải quân Nga và Trung Quốc là cực kỳ quan trọng, thậm chí không quá lời khi nói rằng nó là xương sống quyết định khả năng chống tàu mặt nước của chiến hạm.

Mới đây đã có diễn biến rất đáng quan tâm, khi Ukraine chính thức bàn giao cho Lầu Năm Góc các hệ thống radar điều khiển hỏa lực Mineral-ME tương tự loại đang phục vụ trong biên chế hải quân Nga và Trung Quốc.

Hợp đồng bán những radar điều khiển hỏa lực tên lửa chống hạm trang bị cho tàu hải quân này đã được Ukraine ký kết vào năm ngoái. Mỹ sẽ nhận được tổ hợp MR-331 Mineral-ME trước đây do Ukraine cung cấp cho Liên bang Nga.

Thông tin nói trên đã được Giám đốc Viện nghiên cứu hệ thống radar có tên "Định vị bức xạ lượng tử" của Ukraine - ông Eduard Kasapov tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn với tờ Defense Express.

"Họ (Washington) cần nó để nghiên cứu đối phương, vì cả Nga và Trung Quốc đều đã thành thạo việc sản xuất các phiên bản tương tự của trạm radar điều khiển hỏa lực này", ông Kasapov lưu ý.

Khi đã nắm vững được cơ chế hoạt động của radar Mineral-ME, hải quân Mỹ có thể đề ra các biện pháp đối phó phù hợp, thậm chí là vô hiệu hóa năng lực tấn công tầm xa của hải quân Nga và Trung Quốc.

Tuy các đài radar Mineral-ME hay Type 366 trong tay Trung Quốc hiện có tính năng kỹ chiến thuật vượt khá xa so với bản gốc chế tạo từ thời Liên Xô nhưng theo đánh giá thì nguyên lý vẫn không khác biệt quá nhiều, do vậy động thái trên chắc chắn khiến Moskva và Bắc Kinh phải lo lắng.