[ẢNH] Trung Quốc phát hiện điểm yếu UAV chiến đấu hàng đầu của Mỹ

Kỹ sư cao cấp Lu Yuanjie và các đồng nghiệp tại Viện Nghiên cứu và Thiết kế Máy bay Thẩm Dương, Trung Quốc gần đây công bố báo cáo, trong đó phân tích ưu và nhược điểm của XQ-58A Valkyrie, đây là mẫu máy bay không người lái (UAV) trợ chiến có khả năng tàng hình mà Mỹ đang phát triển.

Dựa trên các hình ảnh, thông tin công khai và dữ liệu từ phần mềm kỹ nghệ đảo ngược, ông Lu và đồng nghiệp nhận định rằng, XQ-58A chỉ chịu được lực kéo 1,7 G (gấp 1,7 lần trọng lực) khi thực hiện động tác ngoặt gấp. Thua kém rất nhiều so với máy bay chiến đấu thường có lực kéo 7G trở lên.

Ông Lu nhận định đây là một điểm yếu làm giảm đáng kể hiệu suất chiến đấu của XQ-58A. Tuy nhiên, kỹ sư này cũng phải thừa nhận rằng, thiết kế khác thường của XQ-58A thể hiện bước ngoặt của không quân Mỹ và có thể mang lại lợi ích khác.

"Tiến trình đảo ngược thiết kế XQ-58A cho thấy những đột phá không ngừng trong công nghệ trí tuệ nhân tạo và công nghệ truyền tải dữ liệu. UAV trợ chiến như XQ-58A sẽ dần trở thành chủ lực trên chiến trường và dẫn đầu trong tiến trình chuyển đổi mô hình tác chiến truyền thống sang phối hợp giữa người và máy", các kỹ sư Trung Quốc cho biết.

Không quân Mỹ hồi tháng 8 trao hợp đồng trị giá 13,2 triệu USD cho hãng Kratos, đơn vị đang phát triển loại vũ khí này, nhằm đưa XQ-58A vào tình trạng sẵn sàng chiến đấu trong năm 2023.

Hãng Kratos vào tháng 5 cho biết sẽ bàn giao chiếc XQ-58A đầu tiên cho quân đội Mỹ trong năm nay.

Kể từ khi được công bố lần đầu năm 2019, UAV trợ chiến XQ-58A đã thực hiện 6 chuyến bay thử nghiệm và gặp hai sự cố khi cất hạ cánh.

Với chi phí khoảng hai triệu USD một chiếc, XQ-58A được đánh giá là kinh tế, dự kiến chúng sẽ được sản xuất hàng loạt và triển khai trên diện rộng.

XQ-58A là một trong các trụ cột trong chương trình Skyborg của không quân Mỹ nhằm cung cấp UAV dùng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ tiêm kích tàng hình F-22 và F-35 trong chiến đấu hoặc giám sát.

Các nhà thầu quốc phòng khác của Mỹ như Boeing cũng đưa ra những sản phẩm tương tự XQ-58A.

Trung Quốc bày tỏ quan ngại về uy lực của những mẫu UAV như XQ-58A trong trường hợp nổ ra xung đột.

Một nghiên cứu quân sự của Trung Quốc hồi đầu năm nay cảnh báo Mỹ có để triển khai một lượng lớn UAV XQ-58A trên các đảo nhỏ hoặc chiến hạm ở phía đông đảo Đài Loan.

Với hệ thống rocket trợ lực cất cánh, những chiếc XQ-58A có thể nhanh chóng tạo thành bầy UAV lớn, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng với quân đội Trung Quốc khi họ băng qua eo biển Đài Loan trong kịch bản đánh chiếm hòn đảo.

Bầy UAV này có thể tấn công một số mục tiêu trong lãnh thổ Trung Quốc nhờ hỗ trợ của công nghệ tàng hình, hoặc dọn đường tiến công cho các phi đội F-22 hay F-35.

Nhóm của kỹ sư Lu Yuanjie cho biết nghiên cứu của họ không nhằm mục đích sao chép XQ-58A, mà nhằm tìm ra động lực khiến Mỹ phát triển mẫu UAV chiến đấu này.

Họ nhận định các nhà thiết kế Mỹ cố gắng đưa thiết bị và nhiên liệu vào XQ-58A nhiều nhất có thể, trong khi vẫn giữ kích thước tổng thể cùng cánh và động cơ càng nhỏ càng tốt.

Đặc điểm thiết kế này cho thấy không quân Mỹ có thể ưu tiên về vũ khí, năng lực giám sát và tầm hoạt động của XQ-58A cao hơn khả năng cơ động.

Kỹ sư Lu Yuanjie nhận định XQ-58A trên danh nghĩa là mẫu UAV sử dụng nhiều lần, song trên thực tế được thiết kế và chế tạo để có thể chuyển sang thực hiện các nhiệm vụ tự sát.

"Điều này cho phép máy bay có người lái phát mệnh lệnh từ xa để UAV tiến sâu vào lãnh thổ đối phương và hoàn thành nhiệm vụ không kích có nguy cơ cao", Lu Yuanjie cho biết.

Trong bài viết hồi tháng 2, giáo sư Guo Zheng, chuyên gia Đại học Công nghệ Quốc phòng Trung Quốc cho rằng, nước này có một số phương pháp để đối phó XQ-58A và các loại UAV tương tự.

Trung Quốc đã xây dựng nhiều trạm radar tần số thấp, đồng thời phát triển và thử nghiệm công nghệ mới như radar lượng tử để phát hiện máy bay tàng hình.

"Nếu hệ thống radar này hoạt động hiệu quả, năng lực cơ động yếu của XQ-58A có thể khiến mẫu UAV bị pháo phòng không tầm trung trên mặt đất, tên lửa không đối không hoặc pháo của tiêm kích bắn hạ", giáo sư Gou nhận định.

Các tổ hợp tác chiến điện tử cũng có thể cắt liên lạc giữa UAV và người điều khiển. Ngoài ra, sử dụng UAV để chống khí tài tương tự của đối phương có thể là một chiến thuật hiệu quả.

"Phía phòng thủ có thể dùng UAV để chống đỡ hoặc buộc máy bay có người lái của đối phương mở radar hoặc tránh né", giáo sư Gou viết trong nghiên cứu.

Trung Quốc đang phát triển UAV công nghệ cao dùng trong chiến đấu nhằm cạnh tranh với Mỹ. Tuy vậy sản phẩm của Trung Quốc vẫn bị đánh giá là đi sau Mỹ hàng thập kỷ. Nhiều UAV dùng trong chiến đấu của nước này được sao chép từ Mỹ.

Máy bay không người lái XQ-58A Valkyrie được không quân Mỹ hợp tác với hãng Kratos bí mật phát triển trong suốt hơn 2 năm. Nhiệm vụ của nó là hỗ trợ cho các tiêm kích của nước này, phối hợp chiến đấu.

Phát triển UAV tàng hình kết hợp với các chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 được coi là bước đi đầy toan tính của Mỹ. Các UAV tàng hình với kích thước nhỏ gọn sẽ đảm nhận vai trò trinh sát, chỉ thị mục tiêu cho các chiến đấu cơ tàng hình công kích.

Bên cạnh đó các UAV tàng hình vẫn có khả năng mang theo vũ khí để tấn công mục tiêu khi cần thiết.

Với tầm hoạt động khoảng 3.219 km, tốc độ cận âm, XQ-58A Valkyrie được coi là một trong số ít những UAV tàng hình hiện đại nhất thế giới. Tầm hoạt động xa giúp UAV này đủ sức xuyên qua lớp phòng thủ chống tiếp cận của đối phương từ các hướng khó dự đoán.

XQ-58A Valkyrie có thể thực hiện nhiệm vụ trinh sát, tác chiến điện tử hoặc yểm trợ hỏa lực. UAV này có thể vận hành độc lập hoặc đóng vai trò tiêm kích yểm trợ cho máy bay chiến đấu có người lái.

XQ-58A Valkyrie này có khả năng cất cánh từ những đường băng nhỏ hẹp không phù hợp với tiêm kích có người lái, có thể đáp ứng yêu cầu tác chiến tại những chiến trường khốc liệt.