[ẢNH] 'Thùng xăng bay' KC-135 Mỹ suýt gây họa vì tự động bổ nhào

Bộ tư lệnh Không vận thuộc không quân Mỹ đang áp lệnh cấm phi công kích hoạt hệ thống lái tự động ở độ cao dưới 3.000 m trên những chiếc máy bay tiếp dầu KC-135 Block 45, sau khi xem xét hai sự cố phi cơ bất ngờ bổ nhào gần đây.

"Hai chiếc KC-135 Block 45 này tự kích hoạt trạng thái chúi mũi và bổ nhào mà không có lệnh từ phi công, trong đó một chiếc đang bay ở độ cao 600 m, chiếc kia đang chuẩn bị hạ cánh", Bộ tư lệnh Không vận không quân Mỹ cho biết.

Trong cả hai sự cố, phi công đều không thể ngắt hệ thống lái tự động bằng nút bấm hoặc động tác tăng ga hay điều chỉnh vị trí cánh lái.

Không quân Mỹ không tiết lộ máy bay bổ nhào ở góc lớn đến mức nào hoặc tổ bay mất bao lâu để giành lại quyền kiểm soát máy bay.

Giới chuyên gia quân sự cho rằng phi công cả hai chiếc máy bay tiếp dầu đều rất may mắn, bởi phi cơ đột ngột bổ nhào ở độ cao thấp thường rất dễ dẫn tới thảm họa nếu tổ bay không đủ bình tĩnh để xử lý.

Nguyên nhân dẫn tới sự cố chưa được làm rõ, nhưng nỗ lực tái hiện tình huống trong buồng mô phỏng cho thấy nút bấm đồng bộ điều khiển trên buồng lái cho phép phi công ngăn lệnh chúi mũi bất thường, nhưng nó sẽ tiếp tục xảy ra ngay khi phi công nhả nút.

Hệ thống lái tự động đời mới là thành phần chủ chốt trong gói nâng cấp Block 45 của dòng KC-135 được không quân Mỹ triển khai từ giữa những năm 2010, nhằm thay thế thiết bị trên dòng Block 40 với nhiều hạn chế như không có khả năng tự cải bằng, không duy trì tốc độ bay bằng hoặc tốc độ tăng giảm độ cao.

Việc không quân Mỹ áp lệnh cấm dùng hệ thống lái tự động dưới 3.000 m có thể gây căng thẳng, mỏi mệt cho phi công phải bay thấp liên tục hoặc đang trở về căn cứ sau những nhiệm vụ kéo dài.

KC-135 là một trong những máy bay chính trong lực lượng tiếp nhiên liệu trên không của Mỹ cũng như các nước thành viên của khối NATO.

KC-135 thực hiện chuyến bay đầu tiên vào ngày 31 tháng 8 năm 1956 và được đưa vào trang bị trong không quân Mỹ vào tháng 6 năm 1957.

Kể từ khi ra đời đến nay, KC-135 đã được hiện đại hóa rất nhiều lần với các biến thể như KC-135A, NKC-135A-B-C-D-E, KC-135Q, KC-135R, KC-135R, KC-135T và EC-135Y.

Máy bay tiếp dầu trên không KC-135 có chiều dài 45m, sải cánh 39m và chiều cao lên tới 12m.

KC-135 có khối lượng rỗng 44,6 tấn, khối lượng cất cánh tối đa lên tới 146 tấn. Mỗi chiếc KC-135 có thể mang theo khoảng 90 tấn nhiên liệu.

Để cơ động, KC-135 trang bị 4 động cơ CFM-56, mỗi động cơ sản sinh lực đẩy 96kN giúp máy bay đạt vận tốc cực đại 933km/h, tốc độ bay hành trình 853km/h.

Tầm bay của máy bay tiếp dầu KC-135 lên tới 17.000km và đạt trần bay 15.200 m. KC-135 có thể tiếp dầu cho máy bay chiến thuật, máy bay ném bom chiến lược và cả máy bay vận tải.

KC-135 được điều khiển bởi phi hành đoàn 3 người, ngoài ra còn có các nhân viên khác để vận hành hệ thống tiếp dầu trên không.

Máy bay tiếp dầu KC-135 có thể cùng lúc tiếp dầu cho 3 chiến đấu cơ.

Đã có hơn 803 chiếc KC-135 với các biến thể khác nhau được chế tạo và đi vào phục vụ trong không quân các nước Chile, Pháp, Singapore và Thổ Nhĩ Kỳ.