Khi các lực lượng khác của quân đội Afghanistan tháo chạy trước Taliban, nhiều ánh mắt đổ dồn về Lực lượng Đặc nhiệm quân đội Afghanistan (ANA Commando) với niềm hy vọng cuối cùng.
Không quân Afghanistan là lực lượng được kỳ vọng tạo ra ưu thế trước Taliban, tuy nhiên thực tế khi Mỹ rút đi lực lượng này lại không tạo được dấu ấn gì đáng kể
Vào thời điểm cuối cuộc chiến, Lực lượng Đặc nhiệm quân đội Afghanistan nổi lên như niềm hy vọng cuối cùng của quân đội Afghanistan. Họ được Mỹ huấn luyện và trang bị khí tài hiện đại, đây là lực lượng có sức chiến đấu kiên cường nhất trước Taliban.
Với quân số lên tới 10.000 binh sĩ, lực lượng đặc nhiệm Afghanistan sẵn sàng chiến đấu tới viên đạn cuối cùng trước khi rút lui, hoặc đường cùng mới đầu hàng.
Tuy nhiên số phận của họ khi đầu hàng thường sẽ bị các phiến quân Taliban bắn chết (Hình ảnh 24 binh sĩ đặc nhiệm Afghanistan trước khi bị Taliban bắn chết thị trấn Dawlat Abad vào tháng 7-2021).
Được biết, sau 2 giờ chiến đấu với phiến quân Taliban, các binh sĩ thuộc Lực lượng Đặc nhiệm Afghanistan hết đạn và buộc phải đầu hàng trong cuộc chiến tại thị trấn Dawlat Abad.
Có lẽ nhìn thấy thảm cảnh đồng đội bị Taliban sát hại khi đầu hàng, nên các binh sĩ thuộc lực lượng đặc nhiệm Afghanistan không muốn ra hàng phiến quân Taliban, họ muốn chiến đấu tới cùng.
Nhưng các chỉ huy đã không trao cơ hội chiến đấu cho những người lính đặc nhiệm này, họ buộc phải nhận lệnh đầu hàng Taliban.
Với những người lính không chấp nhận đầu hàng, cấp trên đã tước vũ khí, đạn dược để họ không còn sức chiến đấu.
Không còn cách nào khác, các binh sĩ đặc nhiệm buộc phải cởi bỏ quân phục, bỏ lại vũ khí, mặc thường phục và trà trộn vào đám động hỗn loạn khi Taliban kéo tới.
Kết cục của các binh sĩ đặc nhiệm Afghanistan nói chung và lực lượng đặc nhiệm nói riêng cho thấy chiến lược tác chiến sai lầm của chính phủ Afghanistan.
Trong những ngày cuối cùng trước khi tan rã, các tư lệnh của quân đội Afghanistan đã điều động và xé lẻ lực lượng đặc nhiệm, phân bố họ khắp các thành phố đang giao tranh với Taliban với hy vọng "lật ngược thế cờ".
Do đây là lực lượng có sức chiến đấu tốt nhất trước Taliban, vì thế tư lệnh quân đội Afghanistan đã phải điều động để tăng cường cho các cánh quân sở tại đang giao chiến với phiến quân. Nhưng bất cập xảy ra khi các binh sĩ đặc nhiệm này lại được đặt dưới quyền của chỉ huy quân sự địa phương.
Do bị phân nhỏ nên Lực lượng Đặc nhiệm Afghanistan mất sức chiến đấu, mặt khác một số chỉ huy địa phương vào cuối cuộc chiến đã hèn nhát thông đồng với Taliban để "bán đứng" binh sĩ đặc nhiệm. Họ đã ra lệnh đầu hàng và tước khí giới để các binh sĩ đặc nhiệm không thể chiến đấu với Taliban.
Một số chỉ huy địa phương khác thì tháo chạy ngay khi Taliban còn chưa tiến vào thành phố, thiếu người chỉ huy, thiếu sự phối hợp hiệp đồng giữa lực lượng, dẫn đến thất bại thảm hại trước Taliban.
Tuy quân đội Afghanistan đã hoàn toàn tan rã, nhưng người dân Afghanistan vẫn sẽ nhớ về những người lính đặc nhiệm của họ với sự khâm phục. Hiện một số binh lính đặc nhiệm đã hội quân với Phó Tổng thống thứ nhất Afghanistan Amrullah Saleh để chống lại Taliban.