[ẢNH] Mỹ điều 'pháo đài bay' B-52 yểm trợ lính rút khỏi Afghanistan

Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley hôm 6/5 cho biết, 6 oanh tạc cơ chiến lược B-52 và 12 tiêm kích F/A-18 đang được huy động để bảo vệ quá trình rút lính Mỹ và liên quân khỏi Afghanistan.

"Điều đó phụ thuộc nhiều vào tình hình an ninh tại thực địa. Mục tiêu là bảo đảm không quân Afghanistan đủ khả năng hoạt động và cung cấp phương án hỗ trợ kỹ thuật liên tục cho họ", ông Milley cho hay.

Quyết định rút quân khỏi Afghanistan sẽ kết thúc cuộc chiến dài nhất lịch sử của Mỹ, nằm trong thỏa thuận hòa bình được chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump ký với Taliban trước đó.

Theo cam kết ban đầu, Mỹ sẽ rút toàn bộ lực lượng còn lại với khoảng 2.500-3.500 quân khỏi Afghanistan trước ngày 1/5, nhưng mục tiêu này đã không thành công.

Quyết định rút quân đã gây một số phản ứng trái chiều. Các nghị sĩ Mỹ đề xuất duy trì lực lượng hỗ trợ chính phủ Afghanistan thậm chí chỉ trích đây là kế hoạch "điên rồ" và "thảm họa từ thói vô trách nhiệm". Tuy nhiên, các cựu binh Mỹ lên tiếng ủng hộ và hoan nghênh quyết định rút quân khỏi Afghanistan.

Cuộc chiến ở Afghanistan đã ngốn của nước Mỹ hơn 2.000 tỷ USD, khiến 2.355 lính Mỹ thiệt mạng, mà vẫn không đạt được mục tiêu biến quốc gia này thành một "nền dân chủ ổn định". Quân đội Mỹ từ lâu đã từ bỏ mục tiêu giành chiến thắng quân sự tại Afghanistan.

Số binh sĩ Mỹ đồn trú tại Afghanistan đã bị cắt giảm từ hơn 100.000 năm 2011 xuống 3.500, với hai nhiệm vụ chính là hỗ trợ trấn áp phiến quân al-Qaeda và gây áp lực buộc Taliban ký thỏa thuận hòa bình lâu dài với chính phủ Afghanistan.

Ra đời từ thập niên 1950, từng có thời tung hoành trên bầu trời Việt Nam, tuy nhiên cũng tại đây "pháo đài bay" B-52 đã phải nhận cái kết kinh hoàng khi bị bắn rơi nhiều.

Nhưng từ những kinh nghiệm xương máu đó, người Mỹ đã thay đổi chiến thuật tác chiến cũng như nâng cấp hệ thống điện tử, khiến loại máy bay này vẫn trở nên đáng sợ trong chiến tranh hiện đại.

Thậm chí xét về hiệu năng và tính kinh tế, lão tướng B-52 còn trên cơ cả máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit và B-1B Lancer.

Trong chiến tranh Việt Nam, B-52 thường phải đối chọi với hệ thống phòng không mà không có biện pháp bảo vệ hiệu quả. Là một máy bay ném bom to lớn, tốc độ bay chậm nó dễ dàng trở thành mồi ngon của các hệ thống tên lửa đánh chặn.

Ngoài ra các loại máy bay bảo vệ B-52 cũng bị đánh tơi tả, không kịp bảo vệ mục tiêu chính

Ngày nay, với việc xuất hiện các máy bay chiến đấu tàng hình và tên lửa hành trình, cục diện tác chiến của không quân Mỹ đã đổi khác.

Mở đầu trận đánh thường là màn tấn công phủ đầu bằng các loại tên lửa hành trình Tomahawk vào căn cứ phòng không của đối phương. Tiếp đến là các máy bay tiêm kích tàng hình tràn tới tiêu diệt nốt các đài chỉ huy radar. Lúc này pháo đài bay B-52 mới xuất hiện để dội bão lửa lên đầu đối phương.

B-52 có thể ném bom rải thảm với tổng khối lượng bom lên tới 30 tấn, số bom này tạo ra những khu hủy diệt lớn.

Một mặt các sân bay sẽ bị tên lửa hành trình tấn công khiến tiêm kích đối phương không thể cất cánh, mặt khác đội ngũ hộ tống B-52 là những chiếc tiêm kích cực mạnh, bao gồm cả tiêm kích tàng hình để có thể khống chế đối phương một cách hữu hiệu cho B-52 tác chiến.

Ngoài khối lượng bom khủng khiếp, B-52 còn được cải tiến nâng cấp để mang những tên lửa hành trình tầm xa tấn công.

Những tên lửa này được phóng từ khoảng cách rất cao và rất xa khiến việc đánh chặn chúng rất khó khăn.

Bởi thế nên cho dù ra đời đã lâu, lại từng thảm bại trên bầu trời Việt Nam, nhưng nhờ những thay đổi trong chiến lược tác chiến và nâng cấp từ chính những chiếc pháo đài bay này, khiến cho chúng vẫn là những vũ khí hiệu quả mà quân đội Mỹ ưa dùng.

Trong cuộc chiến tranh Iraq, Afghanistan gần đây cho thấy, những pháo đài bay này cất cánh từ bên trong lãnh thổ Mỹ, bay tới vùng chiến sự cách xa hàng chục ngàn cây số nhờ tiếp dầu trên không, sau khi trút bom lại bay trở lại Mỹ.

Mang nhiều bom đạn hơn, chi phí vận hành rẻ hơn hẳn máy bay ném bom chiến lược B-1B Lancer và máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit. B-52 vẫn được không quân Mỹ ưa chuộng nhất là trong các cuộc xung đột gần đây khi mà đối phương có lực lượng phòng không kém hiệu quả.

Cuối cùng là quyết định bất ngờ khi Mỹ sẽ duy trì loại pháo đài bay này tới tận năm 2040, tức chúng sẽ có số năm phục vụ tới 88 năm trong biên chế, nhiều hơn bất kỳ loại máy bay nào khác của không quân Mỹ.