[ẢNH] Israel toan tính gì khi tham gia cuộc chiến Nagorno-Karabakh?

Vào ngày 18/9, đại sứ quán Armenia đã được mở tại thủ đô của Nhà nước Do Thái. Nhưng chỉ hai tuần sau, Yerevan thực hiện một bước đi nghiêm túc bằng cách triệu tập các nhà ngoại giao của mình để tham vấn.

Bộ Ngoại giao Armenia nêu vấn đề cung cấp vũ khí của Israel cho Azerbaijan, hiện được sử dụng ở Nagorno-Karabakh là yếu tố gây trở ngại đến quan hệ hai bên.

"Chúng tôi đã nhiều lần thông báo cho Israel và lưu ý rằng đây là điều đặc biệt đáng tiếc, nhất là vào thời điểm Azerbaijan với sự hỗ trợ của Thổ Nhĩ Kỳ đang thực hiện một cuộc chiến quy mô lớn chống lại Cộng hòa Karabakh tự xưng".

Thật vậy, Baku đang tích cực mua từ Tel Aviv những loại vũ khí hiện đại nhất của họ bao gồm máy bay không người lái Harop, SkyStriker và Hermes; tên lửa đất đối đất chiến thuật tầm xa LORA; hệ thống phòng không Barak-8 và Iron Dome...

Các ấn phẩm chuyên ngành của Azerbaijan viết rằng điều này là cần thiết để "tiêu diệt chủ nghĩa khủng bố", nhằm bảo vệ các cơ sở quân sự cũng như dân thường.

Cần lưu ý rằng ngoài Israel, Azerbaijan còn mua vũ khí từ Thổ Nhĩ Kỳ và Nga. Hai năm trước, Tổng thống Aliyev tuyên bố giá trị các hợp đồng với Moskva lên tới con số ấn tượng 5 tỷ USD. Vậy tại sao Yerevan lại chỉ lên tiếng về thương vụ mua sắm giữa Baku với Tel Aviv?

Câu hỏi trên đủ phức tạp. Một mặt, Israel và Azerbaijan là các quốc gia có chủ quyền và có mọi quyền hợp tác sản xuất cũng như mua bán vũ khí. Họ không bị giới hạn bởi bất kỳ lệnh trừng phạt hay cấm vận nào.

Hơn nữa Tel Aviv và Baku có quan hệ mật thiết với nhau trong lĩnh vực năng lượng: khoảng 40% lượng dầu mà nền kinh tế Israel tiêu thụ đến từ Azerbaijan. Trong bối cảnh này, những bất bình của Bộ Ngoại giao Armenia là không hoàn toàn chính đáng.

Mặt khác ở Yerevan, họ thấy rằng người Israel đang chơi trò chơi chính trị nhiều bước của riêng họ , nơi Armenia có thể kết thúc với tư cách là một trong những kẻ thua cuộc chính.

Đầu tiên, bằng cách hỗ trợ Baku, Tel Aviv đang xây dựng sự đối lập với Iran, quốc gia thù địch với họ. Iran có biên giới chung với Azerbaijan. Có ý kiến ​​cho rằng Mỹ và Israel coi lãnh thổ Azerbaijan là một trong những bàn đạp khả dĩ cho cuộc chiến chống Tehran.

Thứ hai, Nagorno-Karabakh nằm gần biên giới Iran. Hiện những tay súng đối lập dày dạn kinh nghiệm đang được chuyển từ Syria đến khu vực chiến đấu cho cuộc chiến chống lại Armenia.

Sau khi kết thúc chiến tranh, họ có thể ở lại và tạo ra một trung tâm căng thẳng thường trực mới, không chỉ với Yerevan mà còn cho cả Tehran.

Thứ ba, có thể dễ dàng nhận thấy Tel Aviv đang dội gáo nước vào cuộc xung đột tiềm tàng giữa Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran. Cựu quan chức ngoại giao Israel Avigdor Lieberman thẳng thắn tuyên bố: "Azerbaijan nằm ở ngã tư của 3 đế chế Ba Tư, Ottoman và Nga".

Ankara tích cực hoạt động như một lực lượng thứ ba trong cuộc xung đột giữa Baku và Yerevan. Về lý thuyết, bằng cách hỗ trợ Azerbaijan, Tel Aviv đang củng cố vị thế của mình tại khu vực Kavkaz.

Mọi thứ trở nên rõ ràng hơn nếu chúng ta xem đây là một nỗ lực để đối đầu với ba đế chế cũ cùng một lúc, trong đó tình cảm của những người theo chủ nghĩa xét lại là đủ mạnh.

Dễ dàng nhận thấy rằng Tel Aviv với sự hỗ trợ của Mỹ đã có thể nhanh chóng thiết lập quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia Ả Rập láng giềng ở Trung Đông, đảm bảo an toàn cho hậu phương của họ.

Cấu hình của một cuộc chiến tranh khu vực lớn với mức độ khốc liệt cao có thể xảy ra ngày càng rõ ràng hơn, nhưng với bước đi khôn ngoan của mình Israel sẽ tránh được rất nhiều thiệt hại.