backdrop
Đời sống

[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết

Như Quỳnh

ANTD.VN - Nghe có vẻ khó tin nhưng bùn đất cũng là thành phần, nguyên liệu quan trọng trong việc chế biến nhiều món ăn mà không phải ai cũng biết đến. Bùn đất góp phần tạo nên hương vị đặc trưng cho món gà ăn mày, trứng bắc thảo... Kì lạ hơn, có nơi còn dùng bùn đất để chế biến thành bánh như món bánh bùn ở Haiti hay món đất hun khói bùi béo như lương khô ở Việt Nam. 

[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Tại thôn Thống Nhất (nay là Tổ dân phố Thống Nhất, thị trấn Lập Thạch, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc, Việt Nam), người dân có tục ăn đất từ lâu đời
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Loại đất mà người dân trong thôn dùng để ăn không phải đất bình thường mà phải là đất ngói. Trước đây, đất ngói có thể tìm thấy trên nhiều ngọn núi ở Lập Thạch, nhưng do việc khai thác diễn ra qua nhiều đời nên giờ số lượng chỉ còn rất ít
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Muốn lấy được đất ngói phải đào hố sâu 3-7m, đến khi gặp những vỉa đất màu trắng nhờ nhờ mới có thể lấy để mang về ăn. Khi đó, người dưới hố sẽ dùng búa đục từng mảng một, cho vào rổ đưa cho người trên bờ
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Được biết, ngói có hai màu có thể dùng để ăn là màu trắng sữa như bánh khảo và màu xanh như chè lam. Theo kinh nghiệm, người khỏe răng có thể ăn được ngói màu xanh lam, người già chỉ ăn ngói màu trắng sữa. Ngói xanh ăn sẽ ngậy hơn nhưng cứng
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Đất ngói được khai thác về còn nhiều tạp đất, sạn nên cần đem phơi khô, hết độ nước trong đất để khi ăn không bị chua. Sau khi phơi khô cần phải gọt, đẽo thật sạch và tách thành từng miếng nhỏ vừa ăn
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Đất ngói có thể ăn sống, nhưng để có mùi vị hấp dẫn thì cần hun qua lá cây sim tươi. Nếu không có "gia vị" này, món ngói sẽ mất ngon, không thơm, không bùi. Khi miếng đất hơi ngả màu vàng và có mùi của lá sim là có thể thưởng thức được
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Cắn thử miếng đất, người ăn có thể cảm nhận được mùi thơm của lá sim tươi và có vị ngầy ngậy, bùi bùi, bở bở, gần giống như vị lương khô
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Trước kia, món đất hun khói được người dân thôn Thống Nhất ăn trong những năm tháng đói kém hoặc để thiết đãi khách từ xa đến. Ngày nay, vì số lượng đất ngói dần ít đi và các loại bánh kẹo cũng đa dạng hơn nên không còn nhiều người ăn
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Chỉ còn các cụ cao niên trong thôn là giữ thói quen ăn ngói và đều cho rằng món ăn giúp cơ thể tiêu độc, bổ sung chất dinh dưỡng... Tuy nhiên, hiện nay chưa có nghiên cứu khoa học cụ thể nào chứng minh về lợi ích của đất ngói đối với sức khỏe
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Ngoài Việt Nam, một số quốc gia cũng có tục ăn đất. Có thể kể đến như Haiti - quốc gia nằm ở đảo Hispaniola trong vùng biển Caribe. Haiti vốn là một trong những nước nghèo trên thế giới do gặp nhiều bất ổn về chính trị, xã hội, đồng thời cũng là quốc gia hứng chịu nhiều thiên tai do nằm giữa vành đai của bão
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Điều đó khiến cuộc sống của người dân nơi đây gặp nhiều khó khăn, nhất là việc họ luôn phải đối mặt với tình trạng thiếu lương thực trầm trọng. Đây là nguyên nhân chính buộc cư dân Haiti phải tạo ra những chiếc bánh làm từ bùn để sống sót qua ngày
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Món ăn này được gọi là "Galette" có vẻ ngoài màu nâu nhạt, khuấy thành hình tròn giống như đồ gốm. Bánh được làm bằng một ít muối, bơ thực vật và bùn vàng khô, sau đó được đặt trên tấm vải mỏng rồi ''nướng'' trực tiếp dưới ánh mặt trời
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Những chiếc bánh bùn đã cứu sống người dân Haiti trong lúc giá lương thực toàn đầu đạt đỉnh hay những lúc gặp thiên tai. Hiện nay, món ăn vẫn thường xuyên xuất hiện trong thực đơn của những người dân nghèo nơi đây
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Đối với người dân nghèo Haiti, bánh bùn là thứ rẻ nhất họ có thể mua để ăn nếu không muốn chết đói. Mặc cho các chuyên gia sức khỏe đã cảnh báo bụi bẩn trong bánh có thể chứa vi khuẩn gây bệnh, dẫn đến việc suy dinh dưỡng, sâu răng, táo bón...
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Bùn đất còn góp phần tạo nên hương vị đặc trưng của món gà ăn mày - món ăn nổi tiếng ở Hàng Châu (Trung Quốc)
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Món ăn có nguyên liệu chủ đạo là thịt gà. Thịt sau khi sơ chế sẽ được tẩm ướp gia vị và nhồi thêm hỗn hợp thịt lợn, tôm nõn, nấm hương, gừng, hành củ đã được xào chín thơm. Tiếp tới, gà được khâu kín và được người đầu bếp bọc lại bằng lá sen và đắp đất sét bên ngoài
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Loại đất sử dụng để đắp cần đảm bảo độ dẻo dính, hòa quyện, không quá khô hay quá ướt. Đây là loại đất có thể lấy tại khu vực ao hồ hay đồng ruộng. Đặc biệt, người ta còn nhào nặn đất sét với nước và một lượng muối vừa đủ. Lượng muối này sẽ giúp lớp đất sét cứng hơn và không bị bung ra trong quá trình nướng
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Lớp đất sét bọc ngoài đã giúp tạo mùi thơm thô mộc cho món, đồng thời giữ lại toàn bộ nước, mỡ khiến thịt sau khi nướng có độ mềm, không bị khô như nướng thông thường
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Ngoài gà ăn mày, bùn đất cũng xuất hiện trong công thức tạo ra món trứng bắc thảo. Đây cũng là món ăn có nguồn gốc xuất xứ từ ẩm thực Trung Hoa
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Trứng bắc thảo có thể làm từ trứng vịt, trứng gà hoặc trứng cút. Trứng sẽ được bọc bằng hỗn hợp làm từ trà đen đặc, vôi tôi, muối, trấu và tro than đốt cháy (hoặc bùn nhão) và để trong vại từ 3 – 5 tháng
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
Sau khoảng thời đó, lớp bùn nhõa xung quanh trứng khô lại, chúng ta chỉ cần bóc lớp vỏ ngoài là có thể dùng được món trứng bắc thảo. Lúc này, phần lòng trắng trứng đã chuyển sang đen và có mùi amoniac đặc trưng như mùi nước tiểu. Nếu thực khách bỏ qua điều đó để thưởng thức thì sẽ nhận thấy trứng bắc thảo mà món ăn ngon với vị béo ngậy, đậm đà
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết
[ẢNH] Đất hun khói và loạt món ăn lạ miệng từ bùn đất không phải ai cũng biết

Từ khoá

Món ăn cứu đói từ bùn đất Lạ miệng với món đất hun khói Vĩnh Phúc Ẩm thực độc đáo từ đất đá

Tin cùng chuyên mục

Video

Xem thêm

Tin đọc nhiều