- Cử tri đã đề nghị làm rõ nguyên nhân vì sao có tới 72.000 người tốt nghiệp cao đẳng, đại học, sau đại học bị thất nghiệp, quan điểm của ông?
- Các cơ sở đào tạo không nên chạy theo số lượng đào tạo mà phải theo khả năng của mình, nên đáp ứng theo nhu cầu đào tạo khi xã hội cần. Nếu làm tốt được điều đó thì sẽ khắc phục được hiện tượng cử nhân thất nghiệp. Đây không phải là việc nhỏ, khả năng Bộ trưởng Bộ GD-ĐT sẽ trả lời chất vấn về vấn đề này tại kỳ họp lần này, có lẽ, nên chờ đến lúc đó sẽ có phân tích đầy đủ hơn.
- Như vậy là cử nhân thất nghiệp nhiều chủ yếu do tuyển sinh, đào tạo ồ ạt nhưng không tính đến nhu cầu của xã hội?
Đào tạo không theo nhu cầu thị trường, nhiều cử nhân khó tìm việc làm phù hợp
- Đúng là như vậy. Nhà trường không có khả năng dự báo dài hạn trong khi đào tạo nguồn nhân lực là dài hạn. Không phải sang năm người ta cần gì thì mình đào tạo mà phải dự đoán được 5-7 năm sau người ta cần gì. Hiện nay, chúng ta đang xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo năng lực đào tạo, trong khi đáng lý phải theo nhu cầu xã hội, nhu cầu thị trường. Quy hoạch nhân lực của ta làm chưa tốt, chưa đúng với thị trường lao động. Thứ nữa, người đi học cũng không tính sau khi mình học xong sẽ làm được việc gì. Đó là trách nhiệm của người đi học chứ không phải cứ đi học bừa rồi xã hội phải lo cho họ. Đương nhiên, có những việc phải do Nhà nước quy hoạch, từng lĩnh vực, từng địa phương, từng ngành nghề. Ở đây, Nhà nước, các cơ sở đào tạo, người lao động đều cần phải có trách nhiệm thì mới có thể khắc phục được.
- Giải pháp nào cho vấn đề 72.000 cử nhân thất nghiệp, thưa ông?
- Một là cần phát triển nhiều việc làm hơn. Thứ hai, chính những người được đào tạo phải tích cực hơn, có nơi như miền núi cần anh nhưng anh lại thích làm ở thành phố chẳng hạn, dạng này cũng không phải là ít. Nhà nước phải có chế độ, chính sách để thu hút nhân lực tới các địa phương đó. Song quan trọng là người đã được đào tạo, đang thất nghiệp chưa tìm được việc làm phải tự thân vận động.
