[ẢNH] Dụng ý thực sự của Thổ Nhĩ Kỳ khi nhảy vào tham chiến tại Syria

Chiến trường Syria vốn đã khốc liệt và phức tạp bởi các nước lớn tham chiến tại đây, nay lại thêm sự hiện diện quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ khiến tình hình càng rối rắm và thêm khốc liệt.

Tại Syria giờ đây không còn là cuộc chiến chống khủng bố IS, cũng không còn là cuộc nội chiến giữa chính quyền của tổng thống Assad với các lực lượng đối lập nữa, mà nay đây là cuộc chiến quốc tế, nơi các cường quốc tranh giành ảnh hưởng và quyền lợi.

Syria có địa thế chiến lược tại Trung Đông, nơi kiểm soát một phần Địa Trung Hải, có nhiều tuyến hàng hải quan trọng nhất thế giới. Không những vậy, Syria là quốc gia sở hữu những giếng dầu hỏa khổng lồ. Vì vậy các quốc gia lớn đều muốn giành giật.

Hiện diện chính tại chiến trường này là Quân đội Syria (SAA) được Nga hậu thuẫn, Quân đội Syria tự do (FSA) được Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ, Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) đang được Mỹ đỡ đầu và cả khủng bố IS.

Dù tất cả cùng có kẻ thù chung là IS. Nhưng các bên đều cáo buộc, tấn công lẫn nhau và chưa hết mình trong cuộc chiến tiêu diệt khủng bố.

Những khác biệt trong quan điểm khiến tổng thống Assad là cái gai trong mắt Thổ Nhĩ Kỳ. Trước đây, Thổ Nhĩ Kỳ chỉ đứng từ xa hỗ trợ cho lực lượng đối lập FSA đánh IS và SAA.

Họ đôi khi cũng tổ chức những cuộc tấn công chớp nhoáng vào lãnh thổ Syria để đánh IS, nhưng việc tuyên bố tham chiến chính thức chỉ mới xuất hiện hôm thứ 7/10 bởi tuyên bố của tổng thống nước này.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã khẳng định trong một bài phát biểu với các thành viên trong đảng Công lý và Phát triển rằng, các hoạt động quân sự lớn sẽ được tiến hành tại bang Idlib của Syria.

Ngay sau tuyên bố là hành động chuyển quân và khí tài, hàng loạt vũ khí hiện đại của nước này đã được triển khai bao gồm xe tăng, pháo tự hành và xe bọc thép hiện đại.

Để khẳng định cho hành động tham chiến tại Syria, Tổng thống Syria còn mạnh dạn tuyên bố: “IS, Al-Qaeda và Đảng công nhân người Kurd (PKK), tất cả đều là những tổ chức được hỗ trợ bởi phương Tây. Ngay cả tổ chức khủng bố Fethullah (FETO) cũng đang nhận được hỗ trợ tài chính từ phương Tây”.

Tuy nhiên các nhà quan sát quốc tế cho rằng, vốn dĩ quan hệ giữa phương Tây và ông Erdogan trở nên xấu đi kể từ khi hành động đảo chính bất thành nhằm vào ông năm 2016.

Ông cáo buộc Mỹ âm mưu đứng sau hành động này, tuy nhiên Mỹ phủ nhận điều này. Ngay sau hành động bắn hạ Su-24, Thổ Nhĩ Kỳ đã xin lỗi chính thức và làm thân với Nga.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng khước từ hệ thống phòng không của Mỹ để mua S-400 với hy vọng sẽ được chuyển giao một phần công nghệ, hoặc cùng sản xuất.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ tiến quân vào Syria cũng không phải vì mục đích chính là ngăn chặn khủng bố IS. Họ điều quân vì lo ngại lực lượng SDF đang được Mỹ đỡ đầu.

Thành phần chủ chốt trong lực lượng SDF chính là các chiến binh người Kurd. Người Kurd và chính quyền Ankara vốn xung đột từ hàng chục năm nay.

Trước Chiến tranh Thế giới thứ nhất, hầu hết người Kurd sống ở tỉnh Kurdistan trong lãnh thổ của Đế quốc Ottoman. Sau khi Đế quốc Ottoman sụp đổ, quân Đồng minh đã thỏa thuận và lên kế hoạch chia lãnh thổ của đế quốc này, sáp nhập vào các nước trong đó có Thổ Nhĩ Kỳ.

Những năm gần đây, người Kurd nổi dậy và đòi quyền tự trị cho vùng đất họ sinh sống. Việc này vấp phải sự phản ứng quyết liệt của chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ. Cuộc xung đột bắt nguồn từ đó, thậm chí Thổ Nhĩ Kỳ còn coi PKK là tổ chức khủng bố.

Việc được Mỹ chống lưng, lực lượng SDF lớn mạnh nhanh chóng khiến Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại. Ngoài việc SDF gây ảnh hưởng tại Syria, rất có thể họ sẽ liên kết với PKK để chống họ, vì thế nước này quyết định đi bước trước khi triển quân vào Syria, nhân cợ hội sẽ tìm cách làm suy yếu lực lượng này.

Chiến trường Syria đang dần hình thành 3 lực lượng chính, khủng bố IS chỉ là cái cớ để các bên thể hiện chiến lược của mình. Nhiều chuyên gia nhận định, chưa chắc các nước tham chiến tại Syria đã dung dưỡng IS, nhưng có một thực tế rằng, họ chưa cương quyết trong cuộc chiến với khủng bố này.