Cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới quá nhiều tai tiếng

Ngân Tuyền 09/08/2017 07:33

ANTD.VN - Cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) mới rục rịch chuẩn bị thu phí đã vướng quá nhiều tai tiếng.

Trạm BOT Bờ Đậu thu phí hoàn vốn cho dự án bị người dân phản đối

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Bắc Kạn và nâng cấp, mở rộng QL3 đoạn Km75-Km100 có tổng chiều dài 65km, trong đó, hợp phần QL3 mới đoạn Thái Nguyên - Bắc Kạn được thiết kế theo tiêu chuẩn đường cao tốc, chiều dài 40km, bề rộng nền đường 12m. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 2.700 tỷ đồng, do liên danh Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 4 (Cienco4) - Công ty CP Đầu tư xây dựng Tuấn Lộc - Công ty CP Đầu tư xây dựng và thương mại Trường Lộc là nhà đầu tư dự án theo hình thức BOT.

Cao tốc… nằm ngoài quy hoạch

Ngày 27-7-2017, người dân trên địa bàn huyện Phú Lương, Đại Từ (Thái Nguyên) đã đưa phương tiện ra xếp hàng dài, phản đối trạm thu phí Bờ Đậu (QL3 cũ), nằm trên địa bàn huyện Phú Lương. Lý do bởi trạm thu phí này nhằm hoàn vốn cho dự án nhưng người dân không đi vào đường của dự án vẫn phải đóng tiền.

Trong khi sự việc còn chưa ngã ngũ bởi còn chờ tỉnh Thái Nguyên làm việc với Bộ GTVT và nhà đầu tư để có phương án hợp lý thì mới đây, Bộ KH-ĐT đã có văn bản kiến nghị Chính phủ yêu cầu Bộ GTVT giải trình, làm rõ quy mô dự án đầu tư hoàn chỉnh QL3 mới Hà Nội - Thái Nguyên đáp ứng quy mô cao tốc và đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn theo hình thức BOT.

Theo Bộ KH-ĐT, phương án của Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng năm 2016 có thể dẫn đến tăng chi phí, tăng thời gian thu phí của cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên (có bao gồm cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới) và khiến Nhà nước phải bỏ kinh phí quản lý, bảo trì sau đầu tư đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn. Hiện nay, Bộ GTVT chưa có phương án tài chính cụ thể đối với dự án đầu tư hoàn chỉnh cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên như mức phí, lộ trình tăng phí, dự kiến thời gian hoàn vốn...

Liên quan tới ý kiến của Bộ KH-ĐT về đoạn cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới dài 40km, lãnh đạo Bộ GTVT thừa nhận, tuyến này chưa có trong quy hoạch phát triển mạng đường bộ cao tốc Việt Nam. Hiện nay, Bộ GTVT đang chỉ đạo cập nhật quy hoạch không chỉ với đoạn này mà còn với một số tuyến khác ở phía Nam để trình Chính phủ rồi mới xin… chủ trương đầu tư.

Phải giải trình vì duyệt dự án kiểu “bia kèm lạc”

Vào giữa tháng 7 vừa qua, Kiểm toán Nhà nước cũng đã có kết luận kiểm toán về dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Bắc Kạn và nâng cấp, mở rộng QL3 đoạn Km75-Km100.

Theo đó, Kiểm toán Nhà nước nhận định, việc phê duyệt dự án bao gồm việc cải tạo, nâng cấp 7km trên QL3 cũ vào tuyến mới Thái Nguyên - Chợ Mới và đặt thêm 1 trạm thu phí trên nhánh QL3 cũ dẫn đến một số người dân phải trả một phần chi phí cho tuyến đường BOT mà họ không tham gia giao thông, tạo ra bất cập trong việc thu phí.

Đáng nói, Kiểm toán Nhà nước cho hay, công tác lập, thẩm định, phê duyệt tổng mức đầu tư của dự án còn tồn tại nhiều sai sót, làm tăng tổng mức đầu tư lên gần 165 tỷ đồng. Công tác lập, thẩm tra, thẩm định và phê duyệt dự toán cũng còn tồn tại do tính toán sai khối lượng, áp dụng sai định mức, đơn giá và một số sai sót khác làm tăng giá trị dự toán hơn 23 tỷ đồng.

Trong quá trình nghiệm thu, việc kiểm tra, soát xét hồ sơ nghiệm thu, thanh toán của tư vấn giám sát và doanh nghiệp dự án chưa chính xác về khối lượng và đơn giá dẫn đến phải giảm trừ với giá trị hơn 30 tỷ đồng. Cũng theo Kiểm toán Nhà nước, thời gian hoàn vốn theo phương án tài chính tạm tính ban đầu để ký hợp đồng BOT vào tháng 7-2015 là 16 năm 1 tháng.

Kiểm toán kiến nghị giảm quyết toán chi phí đầu tư với số tiền hơn 52 tỷ đồng, đồng thời giảm chi phí dự phòng do không sử dụng thì thời gian hoàn vốn theo kết quả kiểm toán là 14 năm 1 tháng 5 ngày, giảm so với phương án tài chính tại hợp đồng BOT là 1 năm 11 tháng 25 ngày.

Từ kết quả kiểm toán trên, Kiểm toán Nhà nước đề nghị Ban QLDA 2 (đại diện Nhà nước ở dự án này) phải kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan đến các tồn tại trong công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình đã nêu gồm: Công tác lập, trình phê duvệt dự án khi chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường; sai sót trong công tác lập, trình duyệt tổng mức đầu tư; sai sót trong công tác lựa chọn nhà đầu tư; trong công tác giám sát việc huy động vốn tại dự án.

Đối với Bộ GTVT, Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể cá nhân có liên quan đối với việc phê duyệt dự án bao gồm cải tạo, nâng cấp 7km trên QL3 cũ vào tuyến mới Thái Nguyên - Chợ Mới và đặt thêm 1 trạm thu phí trên QL3 cũ (trạm thu phí Bờ Đậu) dẫn đến người dân phải trả một phần chi phí cho tuyến đường BOT mà họ không tham gia giao thông.