- Ngành Hàng không luân chuyển một loạt "tướng"
- Giá vé máy bay có tăng theo phí dịch vụ hàng không?
- Dịch vụ hàng không đồng loạt tăng giá
Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cố phần hoá, thoái vốn và tái cơ cấu Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV). Theo đó, nhiều sai phạm tại ACV đã được Thanh tra Chính phủ chỉ ra.
Thanh tra Chính phủ cho biết, ACV và 22 chi nhánh cảng hàng không, sân bay trên cả nước đang quản lý và sử dụng 3,102,21 ha đất. Đến thời điểm thanh tra, ACV chưa làm thủ tục thuê 1.992.241,6m2 đất đối với Nhà nước, trong đó: 1.973.000m2 đất tại các cảng hàng không, sân bay; 19.241,6 m2 đất ngoài cảng hàng không, sân bay (bao gồm 6 địa chỉ đất tại TP.HCM với 13.212,5m2; 5 Trung tâm Giao dịch hàng không và 1 nhà tập thể với 6.029,2m2).
ACV "quên" làm thủ tục thuê gần 2 triệu m2 đất của Nhà nước
Cho thuê đất bừa bãi sai mục đích
Theo phương án cổ phần hóa, với diện tích đất nêu trên, ACV không phải xác định vào giá trị doanh nghiệp mà được lựa chọn hình thức thuê đất trả tiền hàng năm nhưng ACV chưa làm thủ tục thuê đất, vi phạm quy định Khoản 2, Điều 107 Luật Đất đai năm 2003 và Khoản 2, Điều 170 Luật Đất đai năm 2013.
Trước khi chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần (1/4/2016), ACV chưa làm thủ tục thuê đất là vi phạm quy định tại điểm c Khoản 3, Điều 31 Nghị định số 59/2011/NĐ-CP ngày 18/7/2011 của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần, dẫn đến ACV chưa hoàn thành quyết toán cổ phần hóa.
Tại lô đất số 1A Hồng Hà, phường 2, quận Tân Bình, TP.HCM (6.097,7m2) và 10 Trung tâm giao dịch Hàng không (23.216m2) thuộc trường hợp nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm nhưng được ACV và các chi nhánh Cảng hàng không cho thuê tài sản trên đất, cho thuê lại đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất vào các mục đích như: showroom ô tô, chi nhánh giao dịch ngân hàng, trung tâm dạy ngoại ngữ, khách sạn, nhà hàng, quán cafe, cửa hàng bán quần áo... là không đúng mục đích khi nhà nước cho thuê, vi phạm quy định tại Khoản 1, Điều 175 Luật Đất đai năm 2013.
Thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý
Đến thời điểm ACV chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần, các Cảng vụ hàng không chưa hoàn thành thủ tục giao đất với diện tích 2.888,27ha/2.888,27ha đất (100%); chưa ký hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm với diện tích 197,30ha/197,30ha đất (100%), dẫn đến ACV thiếu cơ sở để nộp tiền thuê đất vào ngân sách nhà nước với số tiền 330,8 tỷ đồng.
Nguyên nhân chính là do các Cảng vụ hàng không thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, chưa chủ động phối hợp với chính quyền địa phương để xác định ranh giới, tổ chức cắm và bảo vệ mốc giới.
Còn 11 cảng hàng không chưa được chính quyền địa phương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với 7.225,1 ha; chưa làm thủ tục để giao, cho thuê đất đối với ACV với diện tích là 3.085,5ha; không thực hiện thu, đôn đốc thu tiền thuê đất của ACV; Cục Hàng không Việt Nam thiếu trách nhiệm kiểm tra, giám sát Cảng vụ hàng không trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý (đất đai tại các cảng hàng không, sân bay). Trách nhiệm này thuộc về Cục Hàng không Việt Nam, Cảng vụ hàng không và ACV.
ACV và một số chi nhánh Cảng hàng không cho thuê lại đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất sai mục đích, không đúng quy định của nhà nước; cho thuê đất với tổng diện tích 2,931 ha đất; ACV chưa làm thủ tục thuê 1,924 ha đất đối với nhà nước theo quy định khi chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần, dẫn đến chưa có cơ sở để nộp tiên thuê đất, chưa hoàn thành quyết toán cổ phần hóa. Trách nhiệm này thuộc về ACV.
Thu 550,9 tỷ đồng tiền xe vào đón trả khách sai quy định
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, từ năm 2007 đến năm 2015, ACV chưa thực hiện nộp tiền thuê đất theo quy định vào ngân sách nhà nước 326,1 tỷ đồng; Cảng hàng không quốc tế Nội Bài kê khai không đúng 64.224m2 từ đất phải thu tiền sử dụng sang loại đất giao không thu tiền sử dụng làm giảm thu ngân sách nhà nước số tiền 17,9 tỷ đồng.
Như vậy, tính đến 31/12/2015, tổng số tiền thuê đất ACV chưa thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước là hơn 344 tỷ đồng. Trách nhiệm thuộc về ACV, Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, các Cảng vụ hàng không (theo báo cáo, đến thời điểm hiện nay, ACV đã nộp các khản tiền thuê đất nêu trên vào ngân sách nhà nước).
ACV và các đơn vị thành viên thu "oan" của người có ô tô vào đón trả khách trong sân bay 550,9 tỷ đồng
Theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng trong trường hợp “đất giao thông… không nhằm mục đích kinh doanh”; Khoản 3, Điều 156 Luật Hàng không dân dụng Việt Nam số 66/2006/QH11 quy định: “giao đất không thu tiền sử dụng đối với toàn bộ diện tích đất làm đường giao thông ngoài khu bay”.
Tuy nhiên, hiện nay, 21 cảng hàng không đang thu tiền dịch vụ sử dụng đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô đưa, đón trả khách (không sử dụng dịch vụ trông, giữ xe; chỉ tạm dừng dưới 3-5 phút để đón, trả khách) với mức giá vé lượt từ 7.000 đồng/lượt đến 30.000 đồng/lượt và giá vé tháng từ 600.000đ/tháng đến 1.650.000đ/tháng. Doanh thu từ 01/01/2012 đến 31/12/2015 của 19/21 cảng hàng không là 550,9 tỷ đồng, mang lại lợi ích cho ACV, cho nhà nước (khi ACV chưa cổ phần hóa) nhưng vi phạm các quy định nêu trên, gây thiệt hại cho hành khách.
