- ĐBQH thảo luận Luật tố cáo: Cần tôn vinh nếu tố cáo đúng
- Bảo vệ bí mật thông tin cho người tố cáo phải là nguyên tắc hàng đầu
- Nếu chấp nhận tố cáo nặc danh, đơn thư sẽ tràn ngập, không giải quyết xuể
Chiều 17-8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến vào dự thảo Luật Tố cáo (sửa đổi). Đây là dự án Luật đã được cho ý kiến tại kỳ họp Quốc hội vừa qua song vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều, nhất là quanh quy định mở rộng hình thức tố cáo hay giải quyết đơn tố cáo nặc danh.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại phiên họp
Đơn tố cáo lòng vòng, không ai chịu trách nhiệm
Góp ý vào dự thảo Luật Tố cáo (sửa đổi), bà Nguyễn Thanh Hải, Trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, kết quả giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về giải quyết khiếu nại tố cáo cho thấy, có tới 80% đơn thư tố cáo của công dân là tố cáo sai. Việc giải quyết các đơn thư tố cáo sai này rất mất thời gian, ảnh hưởng đến an ninh trật tự của địa phương. Từ thực tiễn đó, đại diện Ban Dân nguyện đề nghị trong dự thảo Luật Tố cáo (sửa đổi) nên quy định thời hiệu giải quyết tố cáo, tức việc giải quyết đơn tố cáo phải có điểm dừng, nếu công dân không đồng tình với kết quả giải quyết tố cáo của cơ quan chức năng thì có quyền khởi kiện ra tòa.
Một bất cập khác trong giải quyết tố cáo hiện nay được bà Nguyễn Thanh Hải chỉ ra, đó là tình trạng cá nhân, tổ chức gửi đơn tố cáo đến cơ quan Nhà nước nhưng không đúng theo quy định của luật. “Có trường hợp lẽ ra phải chuyển đến Chủ tịch UBND huyện trước vì đúng thẩm quyền nhưng lại chuyển thẳng đến Chủ tịch UBND tỉnh. Hệ quả là Chủ tịch tỉnh không giải quyết, cũng không chuyển tiếp đơn đó đi, khiến đơn nằm nguyên tại chỗ và người dân lại tiếp tục tố cáo. Để khắc phục, cần quy định trách nhiệm của người đại diện cơ quan Nhà nước khi nhận được các đơn tố cáo, tránh trường hợp chuyển đơn lòng vòng”, bà Nguyễn Thanh Hải đề nghị.
Chưa thống nhất việc giải quyết đơn tố cáo nặc danh
Tại phiên họp, Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu cho biết, quy định về việc mở rộng hình thức tố cáo và giải quyết đơn tố cáo nặc danh, mạo danh hiện còn nhiều ý kiến trái chiều nhất. Cụ thể, nhiều ĐBQH đề nghị bổ sung mở rộng thêm các hình thức tố cáo qua điện thoại, fax, hộp thư điện tử hay chấp nhận giải quyết đơn tố cáo nặc danh, mạo danh nhưng có thông tin, bằng chứng rõ ràng để tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân thực hiện quyền tố cáo, tránh bỏ sót, bỏ lọt hành vi vi phạm.
Quan điểm của Chính phủ là vẫn đề nghị giữ nguyên quy định 2 hình thức tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp, không mở rộng hình thức tố cáo qua điện thoại, fax, thư điện tử cũng như không thụ lý giải quyết các trường hợp đơn tố cáo nặc danh, mạo danh không rõ họ tên địa chỉ của người tố cáo. “Đây là vấn đề phức tạp có nhiều quan điểm trái chiều, Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổng hợp để Đảng đoàn Quốc hội báo cáo Bộ Chính trị”, Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu nêu rõ.
Góp ý vào nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho rằng, nếu vẫn quy định cứng nhắc 2 hình thức tố cáo (bằng đơn và tố cáo trực tiếp) như hiện nay thì khó chấp nhận. Trong khi đó, ông Mai Trực, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, chỉ nên quy định theo hướng, đơn nặc danh, mạo danh thì không xem xét nhưng khi có chứng cứ thì phải có trách nhiệm để xử lý. “Ở Ủy ban Kiểm tra Trung ương, với đơn nặc danh, chúng tôi cho nắm tình hình và trên thực tiễn vẫn làm được”, ông Mai Trực chia sẻ.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đồng ý “về quy định hình thức tố cáo hay giải quyết đơn thư tố cáo nặc danh, chắc chắn phải xin ý kiến của Bộ Chính trị”. Theo Chủ tịch Quốc hội, bà đã từng nhận và đọc những đơn khiếu nại tố cáo không có địa chỉ nhưng nội dung rất rõ ràng kèm theo bằng chứng rất xác thực. “Vì thế, phải có trách nhiệm để xem xét các đơn nặc danh này, để tăng cường công tác quản lý, chứ không phải làm ngơ trước đơn thư nặc danh mà có nội dung như vậy được”, Chủ tịch Quốc hội nói.
